Το χωριό Ποτέμκιν είναι ένας πολιτικός όρος ο οποίος περιγράφει κάτι το οποίο φαίνεται άρτιο, χωρίς στην πραγματικότητα να είναι. Ο Γριγκόρι Ποτέμκιν, υπουργός της Μεγάλης Αικατερίνης της Ρωσίας, όργωνε την Κριμαία και έφτιαχνε σκηνικά ευημερίας σε κάθε χωριό ώστε να ικανοποιήσει την Αυτοκράτειρα η οποία ξεναγούσε ξένους απεσταλμένους στην περιοχή.

Στην πολιτική, αλλά και στην οικονομία, με τη φράση « χωριό Ποτέμκιν» εννοούμε μια συμβολική κατασκευή ή «πρόσοψη», η οποία έχει στόχο να δημιουργήσει στους κατοίκους μιας χώρας, όπου τα πράγματα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο, μια ψευδαίσθηση ότι όλα εξελίσσονται κατά τον καλύτερο τρόπο.

Ο όρος χωριό Ποτέμκιν προέρχεται από μια σειρά αφηγήσεων σχετικές με ένα ψεύτικο, φορητό χωριό το οποίο έστηνε, για να εντυπωσιάζει την αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β’ της Ρωσίας ο μακροχρόνιος εραστής της Γκριγκόρι Ποτέμκιν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της στην Κριμαία το 1787. Οι σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν την ιστορία υπερβολική και τείνουν να αμφιβάλλουν για την ύπαρξη αυτού του κινητού χωριού.

Σύμφωνα με την ιστορία ο Ποτέμκιν κατασκεύαζε αυτά τα ανύπαρκτα, φορητά (στην ουσία κινητά) χωριά κατά μήκος του ποταμού Δνείπερου, ώστε να εντυπωσιάσει τη Ρωσίδα αυτοκράτειρα. Όταν η αυτοκράτειρα συνέχιζε το ταξίδι της στον Δνείπερο, τότε οι εργάτες αποσυναρμολογούσαν αυτό το ανύπαρκτο χωριό για να το μεταφέρουν κοντά στην επόμενη διαδρομή της, κατά μήκος του ποταμού.

Λίγο πριν το ποταμόπλοιο που μετέφερε την αυτοκράτειρα και τους πρεσβευτές φτάσει στο συναρμολογημένο χωριό, οι άνθρωποι του Ποτέμκιν, ντυμένοι σαν χωρικοί, μετατρέπονταν σε κάτοικους του ψεύτικου χωριού, ενώ με το που αναχωρούσε το ποταμόπλοιο συνεχίζοντας το ταξίδι του, το χωριό το αποσυναρμολογούσαν για να το συναρμολογήσουν στο επόμενο ψεύτικο χωριό.

«Πυροβόλα όπλα, πυροτεχνήματα φώτισαν το βραδινό ουρανό, οι εορτασμοί ήταν σε πλήρη εξέλιξη. Την επόμενη μέρα η αυτοκράτειρα επιθεώρησε την πόλη της Σεβαστούπολης. Δημιουργήθηκαν νέοι δρόμοι και μπλοκ από μακριά, οι προσόψεις των κτιρίων καλύφθηκαν με καμβάδες με ζωγραφισμένη αρχιτεκτονική, τα «χωριά του Ποτέμκιν» έγιναν μέρος της Σεβαστούπολης.

Η Μεγάλη Αικατερίνη παρατήρησε με έκπληξη: “… πριν από τρία χρόνια δεν υπήρχε τίποτα εδώ, αλλά τώρα βλέπω μια όμορφη πόλη, ένα μεγάλο στολίσκο, ένα λιμάνι, μια προβλήτα. Πρέπει να αποτίσουμε φόρο τιμής στον πρίγκηπα Potemkin για την ακούραστη ανησυχία του και την αποτελεσματικότητα του!»

Πως συνδέεται το παραπάνω γεγονός με την οικονομία και ειδικότερα με την οικονομική διαχείριση; Η απάντηση είναι απλή, με την οικονομική απάτη. Η οικονομική απάτη εμφανίζεται με πολλές μορφές, όπως δωροδοκία, μίζες, απάτη τιμολόγησης, και πολλά άλλα.

Η απάτη στις οικονομικές καταστάσεις είναι μια άλλη κοινή μέθοδος εξαπάτησης κατά την οποία τα οικονομικά δεδομένα μιας εταιρείας παραποιούνται σκόπιμα σε μια προσπάθεια παραπλάνησης των ανθρώπων ή/και δημιουργίας της εμφάνισης μιας ισχυρότερης εταιρείας. Σύμφωνα με την παγκόσμια μελέτη απάτης του 2016 που διεξήχθη από την Ένωση Πιστοποιημένων Ερευνητών Απάτης (ACFE), η απάτη στις οικονομικές καταστάσεις συμβαίνει περίπου στο 10% των περιπτώσεων οικονομικής απάτης, προκαλώντας τεράστιες οικονομικές απώλειες.

Η απάτη στις οικονομικές καταστάσεις είναι έγκλημα ευκαιρίας. Εταιρείες με χαλαρούς εσωτερικούς ελέγχους, απαρχαιωμένα λογιστικά συστήματα ή ανέντιμους και υπερβολικά επιθετικούς ηγέτες είναι πιο πιθανό να πέσουν θύματα. Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης προκειμένου να εξαλειφθεί ο πειρασμός αυτού του τύπου απάτης είναι μέσω αυστηρών ελέγχων και ποινών, αποτρέποντας όσους θα διέπρατταν απάτη στις οικονομικές καταστάσεις.

Ο όρος «Χωριό Ποτέμκιν» περιγράφει γλαφυρά την πολλούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας και όχι μόνον. Δίχως αμφιβολία, η κατανόηση του όρου βοηθά στην καλύτερη κατανόηση της πραγματικότητας.