Σε έναν κόσμο που έχει επηρεαστεί καθοριστικά από την πανδημία οι οικονομικές διευθύνσεις καλούνται να ανταπεξέλθουν σε ένα περιβάλλον πολύ διαφορετικό από αυτό που υπήρχε έως πρόσφατα. Οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις, όπως μας λέει ο κύριος Γιώργος Κουκουμέλης, έχουν μικρή αξία όταν το baseline μετακινείται συνεχώς. Οι στόχοι πρέπει να είναι βραχυπρόθεσμοι και να προσαρμόζονται διαρκώς στα νέα δεδομένα.
Το 2020 ήταν μια διαφορετική χρονιά για όλους. Πως αντιμετωπίζετε ως οικονομική διεύθυνση τη νέα πραγματικότητα;
Το 2020 αποτελεί αδιαμφισβήτητα μια ιστορική χρονιά. Ιστορική με την έννοια ότι η εν εξελίξει πανδημία δημιουργεί ένα ρήγμα στα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά δεδομένα των τελευταίων δεκαετιών. Ο παγκόσμιος αντίκτυπος της κρίσης είναι πιθανόν να διαμορφώσει έναν κόσμο πολύ διαφορετικό από αυτόν που γνωρίζουμε, ανατρέποντας ισορροπίες και επιταχύνοντας αλλαγές.
Οι μοναδικές συνθήκες που έχει διαμορφώσει η πανδημία θέτουν σε ισχυρή δοκιμασία τη δυνατότητά της οικονομικής διεύθυνσης να φέρει σε πέρας την αποστολή της: Ορθή αποτύπωση οικονομικών μεγεθών, καθορισμός στόχων, αξιόπιστες εκτιμήσεις, αξιολόγηση επενδύσεων, καταμερισμός πόρων, χάραξη στρατηγικής. Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν ότι η πραγματικότητα μπορεί να περιγραφεί επαρκώς με αριθμούς και ότι είναι εφικτή η ποσοτικοποίηση των κινδύνων και των ευκαιριών. Η πανδημία άλλαξε άρδην αυτό το πλαίσιο.
Η οικονομική διεύθυνση της Vodafone κλήθηκε να αντιμετωπίσει αυτήν την πρωτόγνωρη κατάσταση έχοντας στη διάθεσή της δύο πολύ σημαντικά όπλα:
- Τεχνολογία αιχμής: Εξελιγμένα συστήματα πληροφορικής και δίκτυα τελευταίας γενιάς. Αφενός μπορέσαμε κυριολεκτικά εν μία νυκτί να μεταφέρουμε το σύνολο των λειτουργιών μας online & @home και αφετέρου να είναι προσβάσιμα όλα τα απαραίτητα στοιχεία και εργαλεία ανάλυσης.
- Έμπειρο και άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό. Η βαθιά γνώση των λειτουργιών της εταιρίας σε συνδυασμό με τη δυνατότητα – αλλά και τη βούληση – άμεσης προσαρμογής στα νέα δεδομένα αποτέλεσαν τη βάση για επιτυχή διαχείριση της κρίσης.
Δεν θα μπορούσαμε όμως να εκμεταλλευτούμε αποτελεσματικά την τεχνολογία και την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού μας, αν δεν είχαμε τάχιστα αντιληφθεί και δεν είχαμε ενσωματώσει στον τρόπο λειτουργίας μας μερικές νέες αρχές όπως οι παρακάτω:
- Οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις έχουν πολύ μικρή αξία όταν το baseline μετακινείται συνεχώς
- Οι στόχοι μας πρέπει να είναι βραχυπρόθεσμοι και να προσαρμόζονται διαρκώς στα νέα δεδομένα
- Πρωταρχική σημασία έχει η γενική στρατηγική μας κατεύθυνση να είναι ορθή και στον σκοπό αυτό δεν βοηθούν εξαντλητικές αναλύσεις ιστορικών στοιχείων
Έχει διαφοροποιηθεί η προσέγγιση σας σε ότι αφορά τις προβλέψεις για τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας λόγω της πανδημίας;
Καταρχήν να επισημάνω ότι ο κλάδος τηλεπικοινωνιών, ως αμυντικός κλάδος, δεν είναι τόσο εκτεθειμένος στους κλυδωνισμούς που επιφέρει η πανδημία σε άλλους τομείς της οικονομίας. Παρ’ όλα αυτά δεν έχει ανοσία, ενώ επιπλέον η καθολική χρήση των υπηρεσιών μας για την εξυπηρέτηση του συνόλου των κοινωνικών αναγκών, επιβάλει ύψιστη επιφυλακή, αλλά και αυξημένες επενδύσεις για την απρόσκοπτη λειτουργία των δικτύων κινητής και σταθερής επικοινωνίας.
Η σημαντικότερη οικονομική επίπτωση προέρχεται από την απώλεια του εσόδου roaming από τον εισερχόμενο και εξερχόμενο τουρισμό. Επιπλέον, ενώ η ζήτηση για τις υπηρεσίες μας αυξάνεται κατακόρυφα, πολίτες και επιχειρήσεις δεν είναι σε θέση να ξοδέψουν περισσότερα για αυτές. Αντιλαμβανόμενοι πολύ γρήγορα τις παραπάνω εξελίξεις προχωρήσαμε στις απαραίτητες προσαρμογές ούτως ώστε η κερδοφορία της εταιρίας να μην επηρεαστεί ουσιαστικά.
Τέλος, οι μακροπρόθεσμες προοπτικές της Vodafone Ελλάδος εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη συνέπεια με την οποία εκτελούμε το επενδυτικό μας πρόγραμμα. Παρά την υψηλή αβεβαιότητα η Vodafone θα επενδύσει 500 εκατ. ευρώ έως το 2024 για την δημιουργία των πιο σύγχρονων ψηφιακών υποδομών στην Ελλάδα, με επίκεντρο τα δίκτυα οπτικών ινών, το 5G, το περιεχόμενο και τις τεχνολογικές υπηρεσίες νέας γενιάς για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, με στόχο να βοηθήσει τη χώρα να κάνει ένα άλμα προς το ψηφιακό αύριο.
Πώς βλέπετε τον ρόλο του οικονομικού διευθυντή στο σύγχρονο εταιρικό περιβάλλον;
Το σύγχρονο εταιρικό περιβάλλον υπόκειται αυτή τη στιγμή παγκοσμίως σε έναν ιστορικής διάστασης μετασχηματισμό. Ο οικονομικός διευθυντής καλείται αφενός να συμβάλει στην προσαρμογή της εταιρίας του στα νέα δεδομένα και αφετέρου να συνδιαμορφώσει εκείνες τις στρατηγικές που θα την διατηρήσουν ανταγωνιστική στο νέο επιχειρηματικό πεδίο. Όσα λέγαμε ότι έπρεπε να είναι ο οικονομικός διευθυντής τα τελευταία 20 χρόνια ήρθε η ώρα να τα κάνει πράξη στον υπερθετικό βαθμό (αν και βέβαια εμείς στην Ελλάδα, είχαμε αρκετές ευκαιρίες τα τελευταία χρόνια…). Ενδεικτικά
- Να αναγνωρίζει και να αξιολογεί τις διαθέσιμες στρατηγικές και να συμβάλει στην επιδίωξη αυτών που μεγιστοποιούν τα οικονομικά αποτελέσματα
- Να εξασφαλίζει τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους και να συνεισφέρει στην ορθολογική κατανομή τους
- Να διασφαλίζει ότι η οργάνωση των λειτουργιών είναι τέτοια ώστε να υπηρετεί τους στρατηγικούς στόχους και να ελέγχει συνεχώς αυτή την ευθυγράμμιση
- Επιπλέον, ο οικονομικός διευθυντής της νέας εποχής, της εποχής της αυξημένης αβεβαιότητας και της εκθετικής ανάπτυξης, θα πρέπει να μπορεί
- Να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στο εύρος και τη διορατικότητα της οικονομικής ανάλυσης έναντι του βάθους και της ακρίβειας
- Να εμπιστεύεται περισσότερο το ένστικτό του αλλά και τις νέες τεχνολογίες που τίθενται στη διάθεσή της οικονομικής διεύθυνσης
- Να αντιλαμβάνεται ουσιαστικά τις εξωγενείς τάσεις (κοινωνικές, γεωπολιτικές, κλπ.) και πως αυτές επηρεάζουν είτε άμεσα είτε μεσοπρόθεσμα την επιχείρηση
- Να αξιολογεί με πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα έννοιες όπως η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, το ουδέτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και το θετικό κοινωνικό αντίκτυπο.