Η πανδημία του κορονοϊού (SARS-COV-19) που έχει εξαπλωθεί για πάνω από ένα χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο, έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, αλλά και σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά.
Τoυ Χαρίλαου Αλαμάνου, Προέδρου του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (Σ.Ο.Ε.Λ)
Τουρισμός, μεταφορές, εστίαση, αλλά και ο κλάδος του θεάματος –ακροάματος που έχουν πληγεί εντονότερα βρίσκονται στο «κόκκινο» και η προοπτική τους παραμένει αβέβαιη, όσο συνεχίζεται η εξάρτησή τους από τα κυβερνητικά μέτρα.
Η επιμήκυνση της περιόδου της πανδημίας ανάγκασαν την Ελληνική Κυβέρνηση να αναθεωρήσει την αρχική πρόβλεψη για ύφεση από 8,2% σε πάνω από 10% (δηλώσεις του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών κ. Θεόδωρου Σκυλακάκη), ενώ το χρέος υπολογίζεται να ξεπεράσει το 204% του Α.Ε.Π.
Το κυρίαρχο όμως ερώτημα που απασχολεί όλους, εκτός του πόσο γρήγορα και με τις λιγότερες δυνατές απώλειες θα επιτευχθεί η ανοσία του πληθυσμού, είναι πόσο πιο βαρύς θα είναι ο λογαριασμός όταν επιστρέψει η αγορά στην κανονικότητα και ποια θα είναι τα πρόσθετα μέτρα που θα απαιτηθούν για τη στήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και την προοπτική της ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας.
Σημαντικό ρόλο βέβαια γι’ αυτό θα παίξει και η ενιαία θαρραλέα αντιμετώπιση των θεμάτων αφενός της νομισματικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ελέγχοντας μεταξύ άλλων και την άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με την αύξηση του ρυθμού αγοράς των ομολόγων, αλλά και της δημοσιονομικής πολιτικής με την εμπροσθοβαρή προώθηση του πακέτου της Ευρώπης και τη γενναιότητα των επόμενων Ευρωπαϊκών προϋπολογισμών.
Εξαιρετικά κρίσιμο όμως είναι πως οι πόροι που θα έλθουν στην Ελλάδα στα επόμενα χρόνια θα αξιοποιηθούν ώστε να επιταχύνουν τo μετασχηματισμό της παραγωγικής της δομής, τη στροφή στην πράσινη και κυκλική οικονομία, στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, στην ανάληψη παραγωγικών πρωτοβουλιών και θεσμικών αλλαγών, που να βάζουν τη χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά για το καλό και των επιχειρήσεων και ευρύτερα της Ελληνικής Οικονομίας και Κοινωνίας.
Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας COV-19 έχουν αντίκτυπο και στη λογιστική, στη σύνταξη και παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων καθώς και στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων από τους ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές.
Σημαντικό στην παρούσα περίοδο για τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα γι’ αυτές που έχουν πληγεί εντονότερα, είναι να εξετάσουν τη δυνατότητα συνέχισης της δραστηριότητάς τους (going concern) προχωρώντας σε διάφορες αναλύσεις ευαισθησίας για να προσδιορίσουν αν υπάρχει ουσιώδης αβεβαιότητα ως προς την ικανότητα να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους και αυτό να το γνωστοποιούν στις οικονομικές τους καταστάσεις.
Πέρα από τη δυνατότητα συνέχισης της δραστηριότητάς της μία επιχείρηση οφείλει να επανεξετάσει και όλους τους άλλους τομείς που υπόκεινται σε κρίση και αβεβαιότητα, όπως οι λογιστικές εκτιμήσεις, οι αποτιμήσεις στην εύλογη αξία, οι απομειώσεις περιουσιακών στοιχείων και άλλες απαιτήσεις γνωστοποίησης στις οικονομικές καταστάσεις.
Ιδιαίτερα σημαντικός αυτή την περίοδο της αβεβαιότητας λόγω του Covid-19, είναι ο ρόλος των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (Ο.Ε.Λ.). Παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σε θέματα όπως η κατάρτιση των λογαριασμών από τις ίδιες τις επιχειρήσεις και συνεπώς η διενέργεια των ελέγχων, δεδομένων των δυσκολιών στα ταξίδια και στις συναντήσεις, οι Ο.Ε.Λ. πρέπει να αναπτύξουν εναλλακτικές διαδικασίες ελέγχου για τη συγκέντρωση επαρκών και κατάλληλων ελεγκτικών τεκμηρίων.
Υπό το πρίσμα αυτής της εξελισσόμενης κατάστασης οι Ο.Ε.Λ. οφείλουν να εκφράσουν της επαγγελματική τους γνώμη σχετικά με:
α) Την αξιολόγηση της δυνατότητας συνέχισης της δραστηριότητας (going concern),
β) Την εκτίμηση του κινδύνου λόγω της απειλής νέων σημαντικών κινδύνων όπως π.χ. της ρευστότητας της εταιρείας,
γ) Τη συλλογή κατάλληλων και επαρκών επαγγελματικών τεκμηρίων αναπτύσσοντας εναλλακτικές διαδικασίες,
δ) Τον αντίκτυπο των μελλοντικών προοπτικών της εταιρείας κατά την κατάρτιση των μελλοντικών προβλέψεων να αναγνωρίζοντας την εξαιρετικά αβέβαιη και ρευστή κατάσταση,
ε) Την επάρκεια των γνωστοποιήσεων (disclosure) της ελεγχόμενης εταιρείας στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις σχετικά με τον Covid-19.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πραγματικές οικονομικές εξελίξεις θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη της νόσου και από τον τρόπο που θα αντιμετωπισθούν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και σε κάθε επιμέρους κράτος, προσβλέπουμε στην επιστημονική συνεργασία, στην θαρραλέα Ευρωπαϊκή παρέμβαση και στη λήψη των αναγκαίων μέτρων από τις επιχειρήσεις και το κράτος για το ξεπέρασμα και αυτής της κρίσης και τη μεγέθυνση του ελληνικού Α.Ε.Π.