Θα καταφέρει ο σύγχρονος λογιστής να αξιοποιήσει τις δυνατότητες των ψηφιακών εργαλείων, αντιμετωπίζοντας τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως μια ουσιαστική ευκαιρία επαγγελματικής αναβάθμισης; Ποιες είναι οι νέες δεξιότητες που διαμορφώνουν τον λογιστή του μέλλοντος και πώς αποκτώνται;
Άλλαξε προτού αναγκασθείς να το κάνεις, είχε πει κάποτε ο Αμερικανός μάνατζερ Jack Welch και αναμφισβήτητα σε ένα κόσμο που μεταβάλλεται συνεχώς ένεκα των γεωπολιτικών συνθηκών, της πανδημίας του Covid-19 αλλά και του ψηφιακού μετασχηματισμού κύριο ζητούμενο αποτελεί η ευελιξία. Τεχνολογίες όπως η διαχείριση δεδομένων που βασίζεται στο cloud, η αυτοματοποίηση διαδικασιών και η προηγμένη ανάλυση έρχονται για να αναβαθμίσουν περαιτέρω τους λογιστές με τον λογιστικό κλάδο να επεκτείνεται ραγδαία και το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας να προβλέπει ότι έως το 2024 θα είναι διαθέσιμες 142.400 νέες θέσεις εργασίας σε λογιστές και ελεγκτές, με ρυθμό αύξησης 11%. Ποιες είναι όμως οι νέες δεξιότητες που αναβαθμίζουν τον ρόλο του επαγγέλματος και πώς αυτές αποκτώνται;
Η μόνη «σταθερά» είναι η «αλλαγή»
Σε έναν κόσμο σε διαρκή κίνηση, η μόνη «σταθερά» είναι η «αλλαγή», με το λογιστικό επάγγελμα να μην αποτελεί την εξαίρεση αλλά τον κανόνα, αναφέρει ο Κωνσταντίνος Σταματόπουλος, Partner στο Accounting and Payroll Outsourcing Department Tax της KPMG, επισημαίνοντας πως η ανάγκη διαρκούς επιμόρφωσης, ενημέρωσης και προσαρμογής σε νέους κανόνες αντανακλά την καθημερινότητα του επαγγέλματος.
Το λογιστήριο και το οικονομικό τμήμα συνιστούν εκ των βασικών πεδίων αλλαγής σε κάθε επιχείρηση, μας λέει η Ελένη Κωνσταντινίδου General Manager της ΚΕΜΕ SEMINARS υπογραμμίζοντας πως το συγκεκριμένο επάγγελμα αντιστοιχεί σε ένα από τα πιο διαδεδομένα και με άμεση αποκατάσταση στη χώρα μας, καθώς οι υπηρεσίες του είναι απαραίτητες τόσο σε ιδιώτες όσο και σε επιχειρήσεις.
Στη διοίκηση επιχειρήσεων υπάρχει μια διαδεδομένη αντίληψη, πως «ότι δεν μετριέται, τελικά δεν βελτιώνεται» γιατί δεν μπορεί να συγκριθεί, σημειώνει ο Άγγελος Αφράτης, Head of Tutors στη Altium Training της Altium Training, διευκρινίζοντας ότι αφού η επιχείρηση που δεν βελτιώνεται μεσοπρόθεσμα κλείνει, καθίσταται αδύνατον να μην έχει μέλλον το επάγγελμα του λογιστή, που η δουλειά του είναι να μετράει.
Ο σύγχρονος λογιστής θα πρέπει να στοχεύει περισσότερο στην προσαρμογή του στη νέα πραγματικότητα, ανησυχώντας λιγότερο για το αν θα αντικατασταθεί από ένα ψηφιακό εργαλείο ή από την τεχνητή νοημοσύνη, τονίζει ο Κωνσταντίνος Σταματόπουλος προβλέποντας μάλιστα αύξηση της ζήτησης για νέους λογιστές τα επόμενα χρόνια μαζί με την ανάγκη απόκτησης νέων δεξιοτήτων εστιασμένων στην ανάλυση δεδομένων, στη χρήση τεχνολογικών εργαλείων, στην τυποποίηση και βελτιστοποίηση των διαδικασιών αλλά και στη διαχείριση των αλλαγών. Η συνεχής εκπαίδευσή του λογιστή παραμένει το στοιχείο που κάνει το επάγγελμα αυτό ένα από τα πιο δύσκολα, επειδή όσο τα δεδομένα αλλάζουν, οι λογιστές πρέπει να παραμένουν ενημερωμένοι, υπογραμμίζει η Ελένη Κωνσταντινίδου.
Ευρύ το φάσμα επιλογών στον λογιστικό κλάδο
Για να γίνει κάποιος λογιστής, φοροτεχνικός ή χρηματοοικονομικός σύμβουλος θα ήταν χρήσιμο να έχει τελειώσει ένα ΑΕΙ, ΤΕΙ Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής ή να έχει παρακολουθήσει κάποιο επαγγελματικό πρακτικό σεμινάριο λογιστικής ώστε να διαθέτει τις σωστές βάσεις και περισσότερες πιθανότητες να ξεκινήσει πιο γρήγορα την καριέρα του, δηλώνει στο Finance Pro η Ελένη Κωνσταντινίδου, υπογραμμίζοντας ότι με ένα πλήρες πρακτικό πρόγραμμα Λογιστικής επιτυγχάνεται η εκμάθηση των καθημερινών εργασιών ενός λογιστικού γραφείου ή λογιστηρίου προκειμένου κάποιος να γίνει βοηθός λογιστή και στη συνέχεια να εξελιχθεί ανάλογα με τα προσόντα σου.
Επαγγελματικά όταν ένας νέος λογιστής εκπαιδεύεται και διαμορφώνει το βιογραφικό του σημείωμα, ουσιαστικά επιλέγει σε ποιον χρήστη θέλει να εστιάσει, μας εξηγεί ο Άγγελος Αφράτης, εξηγώντας πως στον φορολογικό μηχανισμό απαιτούνται γνώσεις καταχώρισης, φορολογικών αρχών και βασικές γνώσεις ισολογισμού, στη διοίκηση δυνατότητα ανάλυσης, διοικητική λογιστική, γενική αντίληψη για τη διάκριση, με τη βοήθεια και των συμβούλων, τυχόν ευκαιριών και απειλών ενώ στον μέτοχο και το επενδυτικό κοινό χρήσιμες αποδεικνύονται οι γνώσεις ελεγκτικής, αξιολόγησης επενδύσεων, ειδικής οικονομικής αναφοράς.
Το επάγγελμα, έχει ένα πολύ ευρύ φάσμα επιλογών, και το σημαντικότερο, δεν έχει στεγανά, καθώς το να μεταπηδήσει ο νέος λογιστής από το ένα αντικείμενο σε ένα άλλο, δεν είναι παρά … μιας πιστοποίησης δρόμος, συμπληρώνει.
Ένας λογιστή για να ανταπεξέρχεται στις απαιτήσεις της θέσης πρέπει να τηρεί και να ενημερώνει βιβλία Β’ & Γ’ Κατηγορίας, να ελέγχει και να ενημερώνει καρτέλες πελατών και προμηθευτών, να εκδίδει, ελέγχει και καταχωρεί παραστατικά, τιμολόγια, πληρωμές και άλλα λογιστικά έγγραφα, να εισπράττει και να εξοφλεί οφειλές, να εντοπίζει αποκλίσεις σε λογιστικά έγγραφα, να χρησιμοποιεί ERP προγράμματα (Epsilon Net, SoftOne, Atlantis κ.α.) και να τηρεί ψηφιακά και συμβατικά οικονομικά αρχεία, μας πληροφορεί η Ελένη Κωνσταντινίδου.
Ζητούμενο η διαρκής ανάπτυξη των δεξιοτήτων
Οι αλλαγές στο επάγγελμα, ιδίως μετά το 2004 με την έλευση των IFRS, η ανάγκη για περισσότερη πρακτικότητα και η διαρκής ανάπτυξη δεξιοτήτων μας κάνουν να είμαστε σε μία διαρκή αναζήτηση και ανάπτυξη γνώσεων αλλιώς θα μας «πετάξει» η αγορά, σημειώνει ο Δρ. Κωνσταντίνος Κυρίτσης, ιδρυτής της Studysmart και Ειδικός σύμβουλος Εκπαίδευσης της PwC , τονίζοντας πως το FinTech, ο Ψηφιακός μετασχηματισμός και το ESG είναι μόνο μερικές από τις αλλαγές που γίνονται καθημερινά.
Δεν χρειάζεται μεταπτυχιακό για να κατανοήσει κανείς τι είναι όλα αυτά και μην ξεχνάμε ότι τα περισσότερα μεταπτυχιακά είναι θεωρητικά, αναφέρει διευκρινίζοντας πως δεν αναπτύσσουν δεξιότητες στις οποίες εξετάζονται πια τα στελέχη από τα μεγάλα επαγγελματικά σώματα, όπως ο σκεπτικισμός, η ανάλυση και η σύνθεση και άλλες έννοιες. Για να εξελιχθεί ένας λογιστής αρχικά χρειάζεται να βρει ένα μέντορα ή έναν career coach που να γνωρίζει το τι υπάρχει στην αγορά, να τον ξέρει καλά για να ‘ματσάρει’στις ανάγκες της καριέρας του εξειδικευμένα σεμινάρια από επαγγελματικά σώματα αλλά και ελεγκτικούς οίκους, μας λέει ο Κωνσταντίνος Κυρίστης. Παρακολουθώντας ένα πλήρες πρακτικό σεμινάριο λογιστικής, αποκτώνται βασικές γνώσεις και τίθενται οι βάσεις για μια σίγουρη επαγγελματική εξέλιξη, αναφέρει η Ελένη Κωνσταντινίδου. Θα μάθετε για το νομικό πλαίσιο, θα δειτε πρακτικά παραδείγματα, θα μάθετε να συμπληρώνετε και να υποβάλλετε φορολογικές δηλώσεις, έννοιες μισθοδοσίας, διαχείριση του ΕΡΓΑΝΗ, εμπορική διαχείριση, άνοιγμα και κλείσιμο βιβλίων κ.α. διευκρινίζει. Η εκπαίδευση στον τομέα της λογιστικής /χρηματοοικονομικών στη χώρα μας χρειάζεται ένα διαφορετικό mindset, παρατηρεί ο Δρ. Κωνσταντίνος Κυρίτσης, τονίζοντας ότι τα περισσότερα στελέχη δεν έχουν μάθει τη λογική της επαναπιστοποίησης, των εκπαιδευτικών μορίων (CPDs), των επαγγελματικών τίτλων όπως το ACCA, CIMA, CFA, ACA, DIPIFR και άλλων.
Η αλλαγή στο mindset χρειάζεται χρόνο καταλήγει, επισημαίνοντας πως ότι είναι εσφαλμένη η αντίληψη πως παύει ο επαγγελματικός προσανατολισμός μετά το σχολείο.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός ως στρατηγική προτεραιότητα
Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και ψηφιοποιημένο περιβάλλον, το επάγγελμα του λογιστή αντιμετωπίζει μια πληθώρα προκλήσεων, όπως την αξιοποίηση των big data στη χρήση λογιστικών καταστάσεων, το cloud computing, τη χρήση artificial intelligence στη συλλογή δεδομένων και την προετοιμασία λογιστικών καταστάσεων αλλά και τη διευρυμένη εφαρμογή της τεχνολογίας blockchain, αναφέρει η Δρ. Ανδρονίκη Τριανταφύλλη, Associate Professor in the Practice of Accounting, Alba Graduate Business School, The American College of Greece. Η τεχνολογία επηρεάζει σε όλα τα επίπεδα τόσο την προσωπική όσο και την επαγγελματική μας ζωή, ενώ ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί όχι μόνο μια πρόκληση, αλλά και μια στρατηγική προτεραιότητα για κάθε οργανισμό, μας λέει ο Κωνσταντίνος Σταματόπουλος, Partner, Accounting and Payroll Outsourcing Department, Tax, KPMG, συμπληρώνοντας πως ο λογιστής ως αρωγός της προσπάθειας θα πρέπει να εξοικειωθεί με τη χρήση νέων τεχνολογιών, όπως τα αυτοματοποιημένα εργαλεία καταχώρησης, τα ERP προγράμματα, το cloud computing και το blockchain. O ρόλος του λογιστή αναβαθμίζεται από συλλέκτη δεδομένων σε ενεργό μέλος στην λήψης αποφάσεων στρατηγικής σημασίας για τον οργανισμό, τονίζει χαρακτηριστικά η Δρ. Ανδρονίκη Τριανταφύλλη, παραθέτοντας ως παράδειγμα τη χρήση της cloud τεχνολογίας που επιτρέπει στο λογιστή να εστιάσει στις ανάγκες του πελάτη του και στο σχεδιασμό της κατάλληλης επιχειρηματικής στρατηγικής αντί να αναλώνεται σε διαδικαστικές λεπτομέρειες.
Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός έχει μπει πλέον στην ζωή μας και έχει ενταχθεί στην Ελληνική Πραγματικότητα, επιβεβαιώνει o Δημήτριος Ίσαρης, Οικονομολόγος Φοροτεχνικός, Πρόεδρος του ΣΟΛΠ, Πρόεδρος του Πειθαρχικού του ΟΕΕ χαρακτηρίζοντας τον Οικονομολόγο Φοροτεχνικό ως τον βασικότερο άξονα προς αυτή την κατεύθυνση και τον Πυλώνα που θα καταστεί το δεξί χέρι της Ελληνικής Επιχείρησης για την ένταξή της στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό.
Η τεχνολογική αυτή εξέλιξη μπορεί και πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως ευκαιρία πάρα απειλή και ότι με την παράλληλη εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες, ο λογιστής μπορεί να αναγάγει το ρολό του σε σημαντικό επιχειρηματικό ρυθμιστικό παράγοντα, αναφέρει η Δρ. Ανδρονίκη Τριανταφύλλη.
Η πλατφόρμα myDATA αντιπροσωπεύει μία «νέα εποχή», δεδομένου ότι η υποχρεωτική διαβίβαση των παραστατικών των επιχειρήσεων στην πλατφόρμα έρχεται να προστεθεί στις, ήδη, πολυάριθμες υποχρεώσεις τους, οι οποίες ως κοινό παρονομαστή έχουν την αυστηρή τήρηση καταληκτικών προθεσμιών, μας λέει ο Δημήτριος Ίσαρης, τονίζοντας πως το μικρό Λογιστικό Γραφείο του αύριο δεν θα μπορέσει να αντέξει τον ανταγωνισμό και μόνο μέσα από συγχωνεύσεις των γραφείων θα έχει μια καίρια συμβολή στην κατάρτιση του στρατηγικού σχεδίου των επιχειρήσεων.
Η μετεξέλιξη του επαγγέλματος περιλαμβάνει την αξιοποίηση εργαλείων διαχείρισης δεδομένων μέχρι και εφαρμογών επαυξημένης πραγματικότητας που εξασφαλίζουν την επικοινωνία με πελάτες, και συνεργάτες η οποία θα επικεντρώνεται στην Διοίκηση της Επιχείρησης και την σωστή οργάνωση της, προσθέτει, σημειώνοντας πως αυτοματοποίηση αυτή θα συμβάλλει καταλυτικά στην μείωση του κόστους και στη βελτίωση της παραγωγικότητας των λογιστών, καθώς ελαχιστοποιούνται οι χρονοβόρες εργασίες τους.