Η McKinsey & Company, στην τελευταία παγκόσμια διετή έρευνά της για τον ρόλο του CFO, αποκαλύπτει ότι τα ανώτατα οικονομικά στελέχη χειρίζονται ταυτόχρονα βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προτεραιότητες, οι οποίες απαιτούν διαφορετική νοοτροπία και προσέγγιση.
Η συμβουλευτική εταιρεία εντοπίζει ότι οι CFOs εξισορροπούν διαφορετικές μεταξύ τους στρατηγικές, ωθούμενοι από την ανάγκη να διαχειριστούν τις μεγαλύτερες απειλές για την ανάπτυξη της εταιρείας τους: αυξημένο ανταγωνισμό και μεγαλύτερη οικονομική αστάθεια.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι τα στελέχη αυτά δαπανούν πολύ χρόνο σε κινήσεις που αποσκοπούν στη μείωση της έκθεσης των εταιρειών τους σε χρηματοοικονομικούς κινδύνους, αλλά αναζητούν ταυτόχρονα ευκαιρίες ανάπτυξης.
Προετοιμάζονται για το μέλλον
Το τελευταίο έτος, σχεδόν 3 στους 10 έδωσαν προτεραιότητα στη μελλοντική ανάπτυξη της εταιρείας τους: επένδυσαν πολύ χρόνο στον εντοπισμό σχετικών ευκαιριών, ενώ παράλληλα ασχολήθηκαν με τομείς, όπως η ανάπτυξη ικανοτήτων, που υποστηρίζουν τόσο τις αμυντικές, όσο τις επιθετικές τους κινήσεις.
Ο συνδυασμός επίθεσης-άμυνας παρατηρήθηκε και αναφορικά με τις προσδοκίες τους για το προσεχές έτος. Οι CFOs εκτιμούν ότι θα πραγματοποιηθούν βαθύτατες αλλαγές στις εταιρείες τους, προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους και να κεφαλαιοποιηθούν οι ευκαιρίες που παρουσιάζει η αγορά.
Σε ποσοστό 55% δηλώνουν ότι οι οργανισμοί τους θα προβούν σε νέο εγχείρημα το νέο έτος, προκειμένου να δημιουργήσουν νέα έσοδα. Οι ερωτηθέντες που δηλώνουν ότι έχουν καλύτερες επιδόσεις από τους ανταγωνιστές τους αναμένουν αλλαγές που θα αποτελέσουν μακροπρόθεσμες στρατηγικές κινήσεις, όπως δημιουργία new business και δραστηριότητα M&A, μέσα στο επόμενο 12μηνο (βλ. σχήμα).
Προκρίνουν δύο βασικούς βραχίονες, οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν τους οργανισμούς τους να χτίσουν ανθεκτικότητα, δηλαδή την ικανότητα να αντιμετωπίζουν αντιξοότητες και κραδασμούς και να στηρίζουν τη μελλοντική τους ανάπτυξη:
- αφ’ ενός την καλλιέργεια ικανοτήτων σε όλο το εύρος του οργανισμού,
- αφ’ ετέρου τις προηγμένες τεχνολογίες, όπως ο αυτοματισμός και το real-time reporting.
Οι CFOs που απάντησαν ότι το τμήμα τους ενίσχυσε την ανθεκτικότητα του οργανισμού τον τελευταίο χρόνο, είναι από 4 ως 6,5 φορές πιθανότερο -σε σχέση με άλλους CFOs- να δηλώσουν ότι ξόδεψαν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους στη διαχείριση ταλέντου και στη στήριξη ψηφιακών ικανοτήτων και προηγμένων analytics.
Ο ανασχεδιασμός του finance ως στρατηγική προτεραιότητα
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, η δημιουργία ικανοτήτων θα έχει μέγιστη σημασία στο μέλλον, διότι το finance δεν διαθέτει όλες τις δεξιότητες που τα στελέχη πιστεύουν ότι θα κριθούν αναγκαίες. Σε γενικές γραμμές, οι δεξιότητες που οι ερωτηθέντες βλέπουν ως πιο καίριες για το μέλλον είναι αυτές που δηλώνουν πιο συχνά ότι λείπουν σήμερα.
Πιο συχνά αναφέρουν δεξιότητες διαχείρισης, όπως η προσαρμοστικότητα και το project management, ως τις πιο κρίσιμες για το finance στο μέλλον, αλλά μόνο το 12% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι η πλειοψηφία των εργαζομένων στο οικονομικό τμήμα της εταιρείας του έχει αυτές τις δεξιότητες.
Εκείνοι που απάντησαν ότι οι εταιρείες τους καταγράφουν καλύτερες επιδόσεις από τον ανταγωνισμό, θεωρούν την ανάπτυξη ταλέντου ως τον καλύτερο τρόπο να ενισχύσουν το τμήμα τους, ενώ άλλοι εστιάζουν στο πλάνο διαδοχής.
Συγκεκριμένα, θεωρούν τις μετακινήσεις (talent rotation) ως αποτελεσματική προσέγγιση στην ανάπτυξη ταλέντου.
Σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία, τρεις τύποι μετακίνησης ταλέντου έχουν ιδιαίτερη αξία για την ανάπτυξη δεξιοτήτων εντός του τομέα finance:
1) η μετακίνηση των στελεχών σε ποικιλία γεωγραφικών περιοχών ή τομέων,
2) η μετακίνηση στελεχών -όπως π.χ. του FP&A- σε εξειδικευμένους ρόλους που εστιάζουν σε πεδία όπως το project management ή τα analytics,
3) η δυνατότητα να δοκιμάζονται οι εργαζόμενοι σε επιχειρηματικούς ρόλους και στη συνέχεια να επιστρέφουν στο finance.
Ο ρόλος της τεχνολογίας στις λειτουργίες του finance
Τα ευρήματα στηρίζουν την άποψη ότι οι CFOs, όλο και περισσότερο, ψηφιοποιούν τις χρηματοοικονομικές λειτουργίες του οργανισμού τους και ότι οι οργανισμοί με τις καλύτερες επιδόσεις έχουν ενσωματώσει σε μεγαλύτερο βαθμό την τεχνολογία στις καθημερινές χρηματοοικονομικές τους δραστηριότητες.
Σημειώνεται ότι, σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2021, φέτος ήταν διπλάσιο το μερίδιο των ερωτηθέντων που δήλωσε ότι άνω του 50% των δραστηριοτήτων του οικονομικού τμήματος ήταν ψηφιοποιημένο ή αυτοματοποιημένο, ενώ τα δύο τρίτα απάντησαν ότι άνω του 25% των διαδικασιών που σχετίζονται με το finance έχει ψηφιοποιηθεί ή αυτοματοποιηθεί. Ως προς τις τεχνολογίες που υιοθετούνται, η πλειοψηφία αναφέρει χρήση οπτικών εργαλείων και dashboards με δεδομένα real-time, σχεδόν οι μισοί αναφέρουν χρήση προηγμένων analytics, ενώ 22% δηλώνει ότι το οικονομικό τμήμα χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη.
Οι ερωτηθέντες από τους οργανισμούς με τις καλύτερες επιδόσεις αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα ψηφιοποίησης και ευρύτερη υιοθέτηση τεχνολογιών στις χρηματοοικονομικές λειτουργίες τους από ό,τι άλλοι ερωτηθέντες. Το 39% σε αυτούς τους οργανισμούς λέει ότι πάνω από το 50% των λειτουργιών του finance έχει ψηφιοποιηθεί ή αυτοματοποιηθεί.
Τί επιφυλάσσει το μέλλον
Εν μέσω συνεχιζόμενης οικονομικής αστάθειας και, για πολλούς κλάδους, στρατηγικών προκλήσεων με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, δεν προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι οι CFOs δαπανούν πολύ χρόνο στη διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων. Εξετάζουν μακροπρόθεσμα τις προτεραιότητές τους και, προκειμένου να προετοιμάσουν τους οργανισμούς τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τα προσεχή έτη και την επόμενη περίοδο αστάθειας, εστιάζουν στα εξής:
Πρώτον, αναλαμβάνουν ενεργά ηγετικό ρόλο στον μετασχηματισμό του επιχειρηματικού μοντέλου των οργανισμών τους, με ενέργειες όπως η δημιουργία νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και οι εξαγορές.
Δεύτερον, επενδύουν στην τεχνολογία σε όλο το εύρος του οργανισμού, ιδίως εντός του finance, που μπορεί να βοηθήσει τους επικεφαλής να λάβουν την πληροφορία που χρειάζονται από όλο το φάσμα της εταιρείας και να βελτιώσουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Τέλος, δίνουν προτεραιότητα στην ανάπτυξη ταλέντου, αναγνωρίζοντας ότι οι οργανισμοί χρειάζονται ανθρώπους που μπορούν να βοηθήσουν στην υλοποίηση της αλλαγής. Εκτιμάται ότι, προκειμένου να ενισχυθεί το λειτουργικό μοντέλο του finance, ίσως χρειαστεί αναθεώρηση των απαιτούμενων δεξιοτήτων και, ιδίως, ο εμπλουτισμός του με μη παραδοσιακές δεξιότητες οι οποίες εντοπίζονται στο όριο μεταξύ finance, τεχνολογίας και επιχειρείν.
Οι CFOs εκτιμούν πως ο οργανισμός τους θα προβεί σε επιθετικές και αμυντικές κινήσεις το προσεχές έτος, στο πλαίσιο προσπαθειών για την ενίσχυση ανθεκτικότητας.