Πριν μερικά χρόνια, λίγοι θα μπορούσαν να φανταστούν τη διείσδυση της τεχνολογίας στη ζωή μας αλλά και το βαθμό εξάρτησης της τελευταίας από τις ψηφιακές εφαρμογές. Μάλιστα, η πανδημία του Covid-19 και οι περιορισμοί των μετακινήσεων που την ακολούθησαν ανέδειξαν με αδιαμφισβήτητο τρόπο το ειδικό βάρος της τεχνολογίας σε όλες τις εκφάνσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, το λιανικό εμπόριο μετασχηματίζεται για την παροχή υψηλότερης ποιότητας υπηρεσιών και νέων εμπειριών μέσα σε ασφαλέστερο περιβάλλον. Πώς όμως θα μοιάζει το λιανικό στο μέλλον;
Ήδη παρατηρείται η τάση ευρύτερης χρήσης των “chatbots” στις online αγορές για την χωρίς καθυστερήσεις εξυπηρέτηση των καταναλωτών, η αξιοποίηση «έξυπνων συσκευών» για αυτοματοποίηση των καθιερωμένων αγορών (πχ ψώνια της εβδομάδος) και σύντομα ίσως δούμε πληρωμές με τη σάρωση δακτυλικών αποτυπωμάτων ή ακόμα και του αμφιβληστροειδούς αντί των καρτών. Θεωρείται επίσης πιθανή η περαιτέρω χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) για την αποτύπωση ακόμη και των συναισθημάτων των καταναλωτών, ενώ φαίνεται πως “influencers” και αναγνωρίσιμα πρόσωπα θα επιστρατευτούν ως πρέσβεις των εταιρειών.
Επιπρόσθετα, εκτιμάται πως όλο και περισσότεροι καταναλωτές θα μοιράζονται προσωπικές πληροφορίες, ακόμα και το DNA τους, ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε «προσωποποιημένα» προϊόντα (πχ για αγορά κατάλληλων τροφίμων). Υπό αυτό το πρίσμα, οι εκτυπωτές 3D θα εισαχθούν για οικιακή χρήση, χωρίς όμως αυτό να σημάνει και την εξάλειψη καταναλωτών που θα προτιμούν προϊόντα παλαιότερης τεχνολογίας. Η ποιότητα θα αναδειχθεί περισσότερο με τους αγοραστές να στρέφονται προς τα τοπικά αγαθά, ακόμα και αν αυτά είναι ακριβότερα, ταυτόχρονα με τις εκκλήσεις για λελογισμένη κατανάλωση σε βιώσιμη βάση.
Το ηλεκτρονικό εμπόριο αναμένεται να κυριαρχήσει στα αστικά κέντρα, αλλά παράλληλα θα δημιουργηθούν και ειδικές δομές (πχ malls για ηλικιωμένους). Οι ταμίες ίσως να μη μας συνοδέψουν στο μέλλον, ενώ ο έλεγχος των (ευπαθών) προϊόντων θα γίνεται μέσω «έξυπνων ετικετών» και αυτόματων σαρωτών. Στις κεντρικές οδούς ίσως επικρατήσουν τα εστιατόρια και οι υπηρεσίες αναψυχής, ενώ στα καταστήματα ένδυσης τα φυσικά δοκιμαστήρια θα αντικατασταθούν από εικονικά. Μάλιστα, μαζί με την αγορά ειδών ένδυσης και υπόδησης ο αγοραστής θα μπορεί να «ντύνει» και την ψηφιακή του εκδοχή στις διάφορες εφαρμογές και πλατφόρμες.
Στα μεγάλα καταστήματα, το ενδιαφέρον για το περιβάλλον θα μεταφραστεί σε αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών με αντίστοιχες μηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, οι συσκευασίες θα αποτελούνται από φιλικά προς τη φύση υλικά, θα αυξηθεί το ενδιαφέρον για μεταχειρισμένα αγαθά, ενώ οι επιχειρήσεις θα προσφέρουν προγράμματα επιβράβευσης για επιστροφές παλαιότερων προϊόντων. Το κάθε εμπόρευμα θα συνοδεύεται από ετικέτα σχετικά με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Προσπάθεια επίσης θα καταβληθεί και για το περιορισμό του αποτυπώματος κατά τη μεταφορά των προϊόντων, οι οποίες θα βασίζονται σε μοντέλα προβλεπτικής ανάλυσης. Οι ΜμΕ λιανικής θα αξιοποιούν αποθηκευτικούς χώρους κατόπιν επιλογής, οι παραδόσεις σε μικρές αποστάσεις θα διεξάγονται μέσω ρομπότ/ drones, ενώ θα τονωθούν και οι πωλήσεις «click και παραλαβή».
Ασφαλώς, δεν λείπουν και οι ανησυχίες για την ευρύτατη χρήση των «έξυπνων συσκευών», την προστασία των προσωπικών δεδομένων, τη σχεδόν απόλυτη εξάρτηση από την τεχνολογία αλλά και τον ισχυρό δεσμό με την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Ωστόσο, η δυναμική των τεχνολογικών εξελίξεων παραγκωνίζει, τουλάχιστον προς στιγμή, τους προβληματισμούς και τονίζει τα οφέλη, σε έναν κόσμο πλήρη προκλήσεων. Η συζήτηση όμως δεν εξαντλείται εδώ. Αντίθετα, μόλις άρχισε. Τα παραπάνω ζητήματα θα αναλυθούν στο μεγάλο Συνέδριο της ΕΣΕΕ «Future of Retail 2022”, το μεγάλο event του λιανεμπορίου, που θα διεξαχθεί στην Αθήνα στα τέλη Μαΐου.