Ο ψηφιακός αλφαβητισμός, η καλή γνώση δηλαδή του πώς μπορεί να αξιοποιηθεί η ψηφιακή τεχνολογία για να αποκτήσει μία επιχείρηση καλύτερη πρόσβαση στην χρηματοδότηση. Η σωστή ερμηνεία της ψηφιακής πληροφορίας ως προς το αντίκτυπο στα χρηματοοικονομικά, στους μετόχους, στις διαδικασίες και στα συστήματα μίας επιχείρησης.

Η ανάπτυξη και διαχείριση των ψηφιακών γνώσεων και ταυτόχρονα η συνεχής και γρήγορη προσαρμογή σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Το ψηφιακό management, η κατανόηση της μηχανικής μάθησης και η διαχείριση του ρίσκου.

Η εμπιστοσύνη στην ψηφιακή τεχνολογία και στους νέους τρόπους εργασίας είναι πέντε τοπ δεξιότητες που θα πρέπει από εδώ και πέρα να περιλαμβάνονται στην κλειδοθήκη των οικονομικών διευθυντών.

Ο Ψηφιακός αλφαβητισμός
Ο οικονομικός διευθυντής εντρυφώντας στις ψηφιακές τεχνολογίες όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση μπορεί να βελτιώσει τα οικονομικά μεγέθη μίας επιχείρησης σε όλα τα επίπεδα. Καλείται να χτίσει ένα νέο περιβάλλον μοχλεύοντας τις χρηματοοικονομικές γνώσεις που κατέχει με τις γνώσεις για τις νέες τεχνολογίες, προκειμένου να βελτιώσει την χρηματοοικονομική ισχύ της επιχείρησης που εργάζεται.

Στην αντίθετη περίπτωση, ο ψηφιακός αναλφαβητισμός δυσχεραίνει την ομαλή ροή των διαδικασιών που απαιτούνται για να δυναμώσει μία επιχείρηση τα οικονομικά της μεγέθη, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη και την κερδοφορία. Πολύ πιθανό είναι τα στελέχη που ηγούνται των αποφάσεων να παρακάμψουν απαραίτητες πληροφορίες και να οδηγηθούν σε αποφάσεις που δεν δίνουν άμεσες λύσεις.

Η σωστή ερμηνεία
Η ικανότητα του να μπορεί ο οικονομικός διευθυντής να ερμηνεύσει τα δεδομένα που παράγονται από τις ψηφιακές τεχνολογίες και να τα προσαρμόσει στις ανάγκες της επιχείρησης καθορίζει το βαθμό απόδοσης της οικονομικής διεύθυνσης και της επιχείρησης ευρύτερα.

Τα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης έχουν την δυνατότητα να επεξεργαστούν τα δεδομένα που τους δίνει η ψηφιακή τεχνολογία και να συνεργαστούν με εμπειρογνώμονες προκειμένου να αξιοποιήσουν τις βέλτιστες λύσεις στην επιχείρησή τους. Η έλλειψη αυτής της ικανότητας καθυστερεί τις διαδικασίες επίλυσης των προβλημάτων της επιχείρησης ενώ αυξάνεται ο όγκος αόριστων πληροφοριών και άχρηστων επαναλήψεων.

Η ψηφιακή εκμάθηση εν μέσω συνεχών αλλαγών
Η ικανότητα του να μαθαίνεις γρήγορα επιτρέπει στα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης να προσαρμόζονται και να συμβαδίζουν με τις μεταβαλλόμενες ανάγκες σε ένα ψηφιακό περιβάλλον. Τα στελέχη που στερούνται την ικανότητα αυτή περιθωριοποιούνται. Η επιχείρηση ακολούθως μένει πίσω και δεν μπορεί να αξιοποιήσει τα νέα περιθώρια που της δίδονται για να αυξήσει στις αποδόσεις από την ψηφιακή τεχνολογία.

Το ψηφιακό management
O βαθμός που θα διαχειριστεί η οικονομική διεύθυνση τα μοντέλα μηχανικής μάθησης είναι ζωτικής σημασίας για το αύριο μίας επιχείρησης. Τα μοντέλα μηχανικής μάθησης είναι τόσο καλά όσο καλή είναι η ομάδα που τα έχει εκπαιδεύσει. Τα μοντέλα αυτά είναι προγραμματισμένα από τον άνθρωπο οπότε η ακρίβεια των αποτελεσμάτων τους, οι προβλέψεις και η ασφάλεια τους εξαρτάται από πόσο καλά προγραμματίστηκαν από τον άνθρωπο.

Απόλυτη εμπιστοσύνη και αριστεία γνώσεων
Ο συγκερασμός αυτός επιτρέπει στα στελέχη της οικονομικής διεύθυνσης να αξιοποιήσουν επαρκώς τις ευκαιρίες που προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία. Πρόκειται τόσο για ικανότητα όσο και τον τρόπο εργασίας.

Τα στελέχη που δείχνουν ένα αυθεντικό ενδιαφέρον στην ψηφιακή τεχνολογία μπορούν να βελτιώσουν τον τρόπο που εργάζονται και να φέρουν μοναδικά αποτελέσματα στην επιχείρηση. Τα στελέχη αυτά δεν διστάζουν να πειραματιστούν, να υιοθετήσουν, να βελτιώσουν, να ανακαλύψουν νέες διαδικασίες που βελτιώνουν τις λειτουργίες της οικονομικής διεύθυνσης.

Τεχνολογίας χρονικά
Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες με ψηφιακά μέσα, καινοτόμοι συμμετέχοντες στην αγορά αναπτύσσουν νέες τεχνολογίες και τα υφιστάμενα επιχειρηματικά μοντέλα αλλάζουν.

Ο ψηφιακός χρηματοοικονομικός τομέας βοήθησε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν την πρωτοφανή κατάσταση που διαμορφώθηκε λόγω της πανδημίας COVID-19. Για παράδειγμα, η ηλεκτρονική επαλήθευση της ταυτότητας παρείχε στους καταναλωτές τη δυνατότητα να ανοίγουν λογαριασμούς και να χρησιμοποιούν πολλές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες εξ αποστάσεως.

Ένα σταθερά αυξανόμενο ποσοστό των πληρωμών που πραγματοποιούνται εντός των καταστημάτων είναι πλέον ψηφιακές και ανέπαφες, ενώ έχουν αυξηθεί επίσης σημαντικά και οι διαδικτυακές αγορές (ηλεκτρονικό εμπόριο). Οι λύσεις χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (Fintech) συνέβαλαν στη διεύρυνση και την επιτάχυνση της πρόσβασης σε δανειοδότηση, συμπεριλαμβανομένης της χορήγησης δανείων με κρατική στήριξη για την αντιμετώπιση της κρίσης της νόσου COVID-19.

Έχει αυξηθεί επίσης η σημασία της διασφάλισης της ασφαλούς και αξιόπιστης λειτουργίας των ψηφιακών υποδομών, δεδομένου ότι περισσότεροι άνθρωποι έχουν πρόσβαση σε διαδικτυακές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, ενώ οι υπάλληλοι του χρηματοπιστωτικού τομέα εργάζονται και οι ίδιοι εξ αποστάσεως.

Ακόμη και αν εξακολουθούσαν να υπάρχουν ενδεχομένως αμφιβολίες, είναι πλέον σαφές ότι ο ψηφιακός χρηματοοικονομικός τομέας έχει πολλά να προσφέρει, και οι πολίτες και οι επιχειρήσεις της Ευρώπης είναι πλέον έτοιμοι. Πρόκειται για έναν τομέα ο οποίος προϋπήρχε, όπως αναλύεται παρακάτω, και στη διάρκεια των ετών εξελίχθηκε φτάνοντας στη σημερινή του μορφή.

Συγκεκριμένα την περίοδο 1866 – 1967 η βιομηχανία οικονομικών υπηρεσιών είχε παραμείνει κατά βάση αναλογική παρόλο που ήταν στενά συνδεδεμένη με την τεχνολογία, όπως με την εμφάνιση του τηλέγραφου το 1838. Οι πρώτες οικονομικές συναλλαγές πραγματοποιούνταν με τη βοήθεια των πρώιμων τεχνολογικών υπολογισμών όπως το “abacus”. Αναμφίβολα η σχέση μεταξύ χρηματοοικονομικών και τεχνολογίας έθεσε τα θεμέλια για τη μοντέρνα περίοδο.

Η περίοδος 1968 – 2008 χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας στις τηλεπικοινωνίες και στις συναλλαγές και για αυτό προκύπτει η αναπτυσσόμενη ψηφιοποίηση των χρηματοοικονομικών. Από τα τέλη του 1960 και μετά επήλθε προέλαση στα ηλεκτρονικά συστήματα πληρωμών, τα αποτελέσματα της κατάρρευσης των χρηματιστηριακών αγορών σε παγκόσμιο επίπεδο γνωστά ως “Black Monday” του 1987 υπενθύμισαν τη σύνδεση της τεχνολογίας στην παγκόσμια αγορά. Το επόμενο βήμα ήταν αναμφίβολα η ανάπτυξη των διαδικτυακών συναλλαγών “e-banking” που έφερε νέο ρίσκο στους ρυθμιστικούς φορείς.

Από το 2009 που ξεκινά επίσημα η περίοδος που ονομάζουμε “Fintech”, νεοφυείς επιχειρήσεις λεγόμενες και ως “startups’’ και η θεμελιωμένη τεχνολογία, το ηλεκτρονικό εμπόριο και οι εταιρίες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ξεκίνησαν να προσφέρουν οικονομικά προϊόντα και υπηρεσίες απευθείας στο κοινό όπως και στις επιχειρήσεις περικλείοντας και τις τράπεζες. Το πιο γνωστό επίτευγμα του 20ου αιώνα είναι τα συστήματα αυτόματων πληρωμών γνωστά και ως “A.T.M.”.

Μηχανισμός Χρηματοοικονομικής τεχνολογίας από την ΤτΕ
Η Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου να διευκολύνει την ανάπτυξη της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας στην Ελλάδα και να προσφέρει έναν προστατευμένο χώρο που θα ενθαρρύνει τους παρόχους να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες, σύμφωνα με τις κανονιστικές υποχρεώσεις τους και χωρίς να απειλείται η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δημιούργησε το Προστατευμένο Κανονιστικό Περιβάλλον (Regulatory Sandbox).

Πρόκειται για έναν μηχανισμό που επιτρέπει στους συμμετέχοντες να διεξάγουν μικρής κλίμακας δοκιμές καινοτομιών, σε ένα ελεγχόμενο κανονιστικό περιβάλλον, εντός προκαθορισμένων παραμέτρων και χρονοδιαγραμμάτων και σε άμεση συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος.

Το έργο υλοποιήθηκε σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκή Επιτροπή – DG REFORM). Συμβουλευτικές υπηρεσίες παρείχε η εταιρεία ΕΥ Ελλάδος.