Εδραιώνοντας νέες τάσεις στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα

Οι προοπτικές ανάπτυξης των ΜμΕ μετά τους ισχυρούς κλυδωνισμούς που επέφερε η πανδημία του Covid-19 στην παγκόσμια οικονομία. Είναι τελικά το ESG το κλειδί για την πρόσβαση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στη χρηματοδότηση και πώς μπορεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός να αποδειχθεί καθοριστικό μέσο βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας;

Καμιά μονιμότητα δεν μας ανήκει. Είμαστε ένα κύμα που κυλάει και προσαρμόζεται στο σχήμα που θα συναντήσει, είχε πει κάποτε ο Γερμανός συγγραφέας Έρμαν Έσσε και στην ουσία η ίδια η φύση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ισοδυναμεί με μια διαρκή προσπάθεια ανταπόκρισης στις μεταβαλλόμενες συνθήκες των καιρών. Σε μια περίοδο μάλιστα έντονης γεωπολιτικής αστάθειας, υψηλού πληθωρισμού και διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως αυτή που διανύουμε, η επιβίωση των συγκεκριμένων επιχειρήσεων συνδέεται άρρηκτα με τη χρηματοδότηση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τις καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα που παράγουν. Αντιστοιχώντας στο 99,9% του συνολικού αριθμού των εταιρειών, απασχολώντας το 83% του εργατικού δυναμικού και συνεισφέροντας στο 56,7% της συνολικής προστιθεμένης αξίας, (με μέσο όρο της ΕΕ 65,2% και 53% αντίστοιχα), θα καταφέρουν οι ΜμΕ της χώρας μας να βρουν διέξοδο στα νέα δεδομένα που προκαλεί η εγχώρια και διεθνής συγκυρία, εξακολουθώντας να αποτελούν την κινητήριο δύναμη της οικονομίας μας;

Αντιμέτωπες με προκλήσεις οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Αναμφισβήτητα, η πανδημία του Covid-19 προκάλεσε ισχυρούς κλυδωνισμούς στην παγκόσμια οικονομία και, συνακόλουθα, στο επιχειρηματικό τοπίο. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του 2021 του Ινστιτούτου Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ με θέμα Ο αντίκτυπος της πανδημίας στις επιχειρήσεις, σε ένα σύνολο 1.419.855 επιχειρήσεων, 210.217 επιχειρήσεις ή 14,8% του συνόλου τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο του 2020 ενώ τον Νοέμβριο του ίδιου έτους τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας 188.985 επιχειρήσεις ή 13,3% του συνόλου. Μέσα στο κλίμα πίεσης από τις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και την ενεργειακή κρίση, η έρευνα συγκυρίας μικρομεσαίων επιχειρήσεων της Εθνικής Τράπεζας για το β΄ εξάμηνο του 2021 κατέγραψε βελτίωση των προσδοκιών των ελληνικών ΜμΕ αλλά πτώση στο ποσοστό των επιχειρήσεων που ευελπιστούν σε ανάπτυξη.

Η ελληνική οικονομία, στον απόηχο της πανδημίας του COVID-19, θα πρέπει να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που θέτουν σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, εξαιτίας του επίμονα υψηλού πληθωρισμού, των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, του δύσκολου και υψηλού κόστους ενεργειακού εφοδιασμού και της επιδείνωσης των οικονομικών προοπτικών της, μας λέει ο Σπύρος Τσιτσώνης, Founder & Director στη My-CFO προσθέτοντας πως η απότομη αύξηση του κόστους δανεισμού για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ως απόρροια της αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ αλλά και μια παρατεταμένη περίοδος αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας αποτελούν, βραχυπρόθεσμα, ανασταλτικό παράγοντα για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών. Η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και οι οικογενειακές επιχειρήσεις καλούνται, μετά τον αντίκτυπο της παρατεταμένης κρίσης χρέους και της πανδημίας, να αντιμετωπίσουν και τις επιπτώσεις της κρίσης ενέργειας/ πληθωρισμού τονίζει με τη σειρά του και ο Χαράλαμπος Αράχωβας, Οικονομολόγος (Ph.D.) – Συντονιστής Τμήματος Οικονομικής Ανάλυσης ΙΝΕΜΥ – ΕΣΕΕ.

Πράγματι, παρά το γεγονός ότι η πλήρης επάνοδος της οικονομικής δραστηριότητας, η αυξημένη τουριστική κίνηση και τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων συνέβαλαν στη θεαματική αύξηση του δείκτη οικονομικού κλίματος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων κατά το α΄ εξάμηνο του 2022, οι εκτιμήσεις για την υπόλοιπη χρονιά κάθε άλλο παρά δημιουργούν αισιοδοξία. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, περισσότερες από 1 στις 3 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (37,1%) δήλωσαν ότι έχουν μηδενικά ρευστά διαθέσιμα (27,8%) ή διαθέσιμα που επαρκούν για λιγότερο από μήνα (9,2%) ενώ η οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων εστίασης και των μικρότερων πολυάριθμων επιχειρήσεων ακολουθεί διαρκώς καθοδική πορεία. Αξιοσημείωτο είναι ότι το πρώτο εξάμηνο του 2022, 6 στις 10 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (59,2%) προχώρησαν σε αύξηση των τιμών τους ενώ σχεδόν 4 στις 10 επιχειρήσεις (38,6%) εκφράζουν φόβο για ενδεχόμενη διακοπή της δραστηριότητάς τους στο μέλλον, με το 6,5% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων να αντιμετωπίζει άμεσο το ρίσκο διακοπής της δραστηριότητας τους.

Η αποτελεσματική στρατηγική επιβίωσης στις νέες συνθήκες
Προκειμένου να επιβιώσουν στις νέες συνθήκες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα χρειαστεί να ακολουθήσουν ένα ευρύτερο σύνολο διαρθρωτικών πολιτικών, ικανό να ενισχύσει την ανθεκτικότητά τους στην κρίση και την ταχεία προσαρμογή τους στο νέο περιβάλλον. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις αλλά και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα μπορούν να δράσουν ελευθέρα, στο πνεύμα του ελευθέρου ανταγωνισμού, αναφέρει ο Κωνσταντίνος Χαραλαμπόπουλος, Owner και Manager Partner στη SOLOMONK δηλώνοντας πως η τάση που προβλέπει να επικρατεί και θα πρέπει να ενθαρρυνθεί είναι οι συνεργασίες μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων ή μεταξύ οικογενειακών επιχειρήσεων, στις οποίες θα υπάρξει η δυνατότητα να παντρέψουν γνώσεις αλλά και διαφορετικές κουλτούρες με κοινό σκοπό το κέρδος. Δεδομένα γνωρίζουμε ότι η αγορά δεν πατάει φρένο και, συνεπώς, αν δεν ακολουθήσεις τον ρυθμό της, αργά ή γρήγορα θα βρεθείς εκτός παιχνιδιού, υπογραμμίζει ο Κωνσταντίνος Ράικος, Founder & CEO της KRS Group, επισημαίνοντας πως οι σημερινές συνθήκες της αγοράς επιβάλουν στη μικρομεσαία επιχείρηση να υιοθετήσει τεχνολογίες και ψηφιακά εργαλεία για κρίσιμες επιχειρηματικές λειτουργίες όπως είναι οι πληρωμές, η διαχείριση πελατών, το marketing αλλά και η λογιστική λειτουργία της.

Το ενδιαφέρον για τη βιώσιμη διαχείριση τόσο του φυσικού και του ανθρώπινου όσο και του κοινωνικού κεφαλαίου εντείνεται, ενώ ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν λογίζεται πλέον ως καινοτομία αλλά ως απαραίτητο στοιχείο για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του επιχειρείν, μας εξηγεί ο Χαράλαμπος Αράχωβας τονίζοντας πως το πλήρους αβεβαιότητας πλαίσιο, καθίσταται ακόμη πιο ασφυκτικό για τις ΜμΕ, κυρίως για τις πολύ μικρές – “micro”, οι οποίες αποτελούν και τη συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων, όσον αφορά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, τη συμμόρφωση με τις οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος και την ψηφιοποίηση. Ενδεικτικό της αυξανόμενης σημασίας των κριτηρίων ESG για την εταιρική ανάπτυξη είναι πως το 63% των ερωτηθέντων σε έρευνα που διεξήχθη από την DBS και την Bloomberg Media Studios σε 800 ΜμΕ σε έξι αγορές στην Ασία τον Αύγουστο ανέφερε την εξισορρόπηση των στόχων ESG με τους στόχους επιχειρηματικής ανάπτυξης ως την κορυφαία πρόκληση στον δρόμο προς τη μετάβασή τους σε πιο βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα. Επιπλέον, οκτώ στις 10 μικρομεσαίες επιχειρήσεις αξιολόγησαν το ESG ως υψηλή προτεραιότητα για την επιχείρησή τους, αναγνωρίζοντας ότι πιο βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, που συγκρίνονται με διεθνή πρότυπα, θα ενίσχυαν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα επιτρέποντάς τους να προσελκύσουν περισσότερες επιχειρήσεις από τις μεγαλύτερες εταιρείες.

Η τεχνολογία ως στρατηγική προτεραιότητα
Οι κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο εξελίσσονται σε έναν μεγάλο πονοκέφαλο για τον επιχειρηματικό κόσμο ενώ σύμφωνα με την έκθεση 2022 SMB Digital Security Sentiment Report, της παγκόσμιας εταιρείας ψηφιακής ασφάλειας ESET στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1.200 υπεύθυνοι κυβερνοασφάλειας από μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, πάνω από τα δύο τρίτα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αντιμετώπισαν κάποιο περιστατικό παραβίασης δεδομένων τους τελευταίους 12 μήνες, με μέσο εκτιμώμενο κόστος σχεδόν 220.000 ευρώ. Η συνολική εμπιστοσύνη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ικανότητα προστασίας των ηλεκτρονικών δεδομένων και συστημάτων από κυβερνοεπιθέσεις για τους επόμενους 12 μήνες παραμένει χαμηλή, με μόνο το 48% των ερωτηθέντων να ισχυρίζεται ότι έχει μέτρια ή πολύ μεγάλη εμπιστοσύνη στις δυνατότητες των εταιρειών τους.

Σήμερα, η συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας μεταβάλλει τον τρόπο που ζούμε καθημερινά, προσφέροντας ευκαιρίες στις ΜμΕ να αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες και τα προϊόντα τους, να βελτιώσουν την ποιότητα και να αυξήσουν την παραγωγική τους δυναμικότητα, σχολιάζει ο Κώστας Βαμβακάς, Διευθύνων Σύμβουλος στη VK PREMIUM Συμβούλων Ανάπτυξης Επιχειρήσεων, χαρακτηρίζοντας τον ψηφιακό μετασχηματισμό άμεση προτεραιότητα κάθε σύγχρονης επιχείρησης, καθώς συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της παραγωγικότητας, στον εκσυγχρονισμό των λειτουργιών, στην αναβάθμιση των τρόπων επικοινωνίας, στη διευκόλυνση της απομακρυσμένης εργασίας, στην ψηφιοποίηση των διαδικασιών και στην αύξηση της ασφάλειας δεδομένων, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας των ΜμΕ.

Η τεχνολογία αλλάζει τον τρόπο που ζούμε καθημερινά διαμορφώνοντας έναν ολοκαίνουργιο κόσμο, σημειώνει ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης υπογραμμίζοντας πως μέσω της εξέλιξης των υπηρεσιών και των προϊόντων τους, οι επιχειρήσεις προσφέρουν στους καταναλωτές βελτιωμένες εμπειρίες, εκπαιδεύοντάς τους παράλληλα σε νέες συνθήκες. Για τους παραπάνω ακριβώς λόγους, ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός συνιστά άμεση προτεραιότητα κάθε σύγχρονης επιχείρησης, σε όποιον τομέα κι αν δραστηριοποιείται, αφού μπορεί να της προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες και πολλαπλά οφέλη, προσθέτει. Σε ένα περιβάλλον όπου οι μεγάλες επιχειρήσεις επενδύουν και γίνονται πιο ανταγωνιστικές, διευρύνοντας το χάσμα που τις χωρίζει από τις μικρομεσαίες και με μια σειρά από αλλαγές που σχετίζονται με την πανδημία όπως η κατακόρυφη αύξηση τους ecommerce και η διεύρυνση της τηλεργασίας, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ δεν συνιστά απλώς επιλογή αλλά στρατηγική αναγκαιότητα δηλώνει χαρακτηριστικά.

Αχαρτογράφητες ακόμη οι ευκαιρίες του ψηφιακού μετασχηματισμού
Αξιοσημείωτο είναι πως σύμφωνα με το Member Pulse Survey 2022 – SME Finance in the New Normal, με απαντήσεις από 118 ιδρύματα-μέλη που λειτουργούν σε 181 οικονομίες, περίπου το 69% των ερωτηθέντων αναγνωρίζει ότι η κρίση έχει επιταχύνει σημαντικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους ενώ το 39% αυτών αποκαλύπτει ότι ένας μεγάλος αριθμός πελατών και πωλήσεων προήλθε μέσω ψηφιακών καναλιών, από 16% πριν από ένα χρόνο. Οι ευκαιρίες που γεννά ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ακόμη αχαρτογράφητες, μας εξηγεί ο Κωνσταντίνος Ράικος τονίζοντας πως η αλλαγή στις συνήθειες των πελατών λειτουργεί ως εγγύηση για όποια επιχείρηση επιλέξει την αναβάθμιση των υπηρεσιών της μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού.

Στα ενδιαφέροντα παραδείγματα συγκαταλέγονται οι ανέπαφες πληρωμές με κάρτες, αλλά και το BNPL (Buy Now Pay Later) που πλέον έχουν μπει για τα καλά στην καταναλωτική ζωή μας στην Ελλάδα, αναφέρει διευκρινίζοντας πως όλα αυτά τα εργαλεία διευρύνουν τις πιθανότητες και προοπτικές πώλησης. Η KRS Financial Control A.E., υλοποιώντας την αποστολή της, προσφέρει δωρεάν στους πελάτες της μοναδικά ψηφιακά – Fintech εργαλεία για Smartphones, αποκαλύπτει ο Κωνσταντίνος Ράικος εστιάζοντας στην πλήρη λογιστική εικόνα σε πραγματικό χρόνο που αποδίδουν τα KRS Reporting και KRS Invoice , επιτρέποντας παράλληλα την ψηφιοποίηση παραστατικών και προσφέροντας τη δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με τη λογιστική ομάδα μέσα από το κινητό τηλέφωνο του επιχειρηματία, με στόχο την άμεση λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων. Η σωστή και υψηλής ποιότητας παροχή λογιστικών υπηρεσιών, με τα κατάλληλα ψηφιακά εργαλεία, μπορεί να μετατραπεί σε ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την ανάπτυξη της επιχείρησης αλλά και την ανθεκτικότητά της σε βάθος χρόνου, καταλήγει.

Αξιοποιώντας τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς
Η επιτυχής αντιμετώπιση των προκλήσεων συνδέεται πλέον άρρηκτα με τον σχεδιασμό και την αξιοποίηση χρηματοδοτικών μηχανισμών από την Πολιτεία υπογραμμίζει ο Γιάννης Τσακίρης διευκρινίζοντας πως πρόκειται για εργαλεία τα οποία καλύπτουν τόσο παλιές ανάγκες, όσο και νέες, που δημιούργησε η πρόσφατη υγειονομική κρίση. Οι δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 σχεδιάστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε καταφέρνουν να συνδυάσουν την ψηφιακή αναβάθμιση με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, διοχετεύοντας ταυτόχρονα τους ευρωπαϊκούς πόρους με κριτήρια τόσο τις διαφορετικές ανάγκες των ΜμΕ, όσο και την τεχνολογική ένταση της κάθε επένδυσης, αναφέρει ενώ όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το ΕΣΠΑ μεταβάλλεται και η χώρα μας αλλάζει με αρωγό τους κοινοτικούς πόρους του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027.

Οι διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ 2021-2027, Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, Αναπτυξιακός Νόμος) αποτελούν σημαντικά κίνητρα για τις ΜμΕ που θέλουν να επενδύσουν στον ψηφιακό και τεχνολογικό μετασχηματισμό, στην πράσινη μετάβαση, στην στήριξη της καινοτομίας και στην εισαγωγή των νέων τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0», μας λέει ο Κώστας Βαμβακάς, φέρνοντας ως παράδειγμα τα επιδοτούμενα προγράμματα όπως η «Έξυπνη μεταποίηση ΜμΕ», ο «Ψηφιακός μετασχηματισμός ΜμΕ» και το «Εξοικονομώ Επιχειρώ» που στηρίζουν την αναβάθμιση των επιχειρήσεων προς ένα πιο αποτελεσματικό, εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και πράσινο παραγωγικό μοντέλο. Οι προοπτικές ανάπτυξης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα θετικές, καθώς χρηματοδοτικά προγράμματα προσφέρουν πολύτιμη στήριξη στις εταιρίες παρέχοντας παράλληλα τη δυνατότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους, να μειώσουν το κόστος παραγωγής ή λειτουργίας και να επενδύσουν στη βιώσιμη ανάπτυξή τους, συμπληρώνει.

Στα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης που λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους, η έμφαση δίνεται στην άντληση πόρων, παρά στη μεγιστοποίηση των ωφελειών για την οικονομία, σχολιάζει ο Σπύρος Τσιτσώνης αξιολογώντας θετικά το γεγονός ότι στο νέο ΕΣΠΑ έχει επιδιωχθεί να μειωθούν σημαντικά οι σχετικές γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ειδικά για τις start-ups, τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρηματικές οντότητες που επέδειξαν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στη διάρκεια των αλλεπάλληλων κρίσεων, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα παρέχει νέα στοχευμένα και κλαδικά χρηματοοικονομικά εργαλεία, με ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης και ευκολότερη αμφίπλευρη πρόσβαση στην πληροφορία η οποία, αναμένουμε με διαφάνεια να οδηγήσει στη χρηματοδότηση βιώσιμων αναπτυξιακών σχεδίων, μας πληροφορεί.

Αναδιάρθρωση επιχειρηματικού χρέους με στόχο την ανάπτυξη
Η αναδιάρθρωση του χρέους και η οικονομική αξιολόγηση μιας επιχείρησης σε πολλές περιπτώσεις σήμερα είναι απαραίτητες για τη βιωσιμότητά της αλλά κι ένα εργαλείο που θα συνδράμει να χρηματοδοτήσει άμεσα ή και έμμεσα μια αναπτυξιακή πορεία, μας λέει ο Άρης Κωνσταντόπουλος, Operations Manager της Nepa Economic Consulting, επισημαίνοντας πως αυτό αφορά σε όλο το χρηματοδοτικό περιεχόμενο της επιχείρησης, οπότε όλοι οι λογαριασμοί των υποχρεώσεων θα πρέπει να εξεταστούν για τον τρόπο και το χρόνο πληρωμής τους. Η αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού μπορεί να επιτευχθεί με μια σειρά από εναλλακτικές πρακτικές, όπως η επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής, η αναχρηματοδότηση με καινούργια δάνεια ώστε να επιτευχθεί μείωση των επιτοκίων, η μετατροπή των βραχυπρόθεσμων δανείων σε μακροπρόθεσμα δάνεια, όπως και το πάγωμα των πληρωμών για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, αναφέρει.

Οι υποχρεώσεις προς προμηθευτές και πιστωτές απαιτείται να αναδιαρθρωθούν με καινούργιες συμφωνίες για το χρόνο πληρωμής των υπολοίπων, προσπάθεια για μείωση των τιμών αγοράς ή και πρόσθετες εκπτώσεις στο υπάρχον απόθεμα, όπου καθίσταται αυτό δυνατό, τονίζει διευκρινίζοντας πως βασικός στόχος των παραπάνω είναι η μείωση του κόστους λειτουργίας της επιχείρησης και, συνεπώς, οι θετικές ταμειακές ροές. Φυσικά κάθε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης χρειάζεται να ικανοποιεί το βασικό κριτήριο της απρόσκοπτης λειτουργίας της επιχείρησης, χωρίς προβλήματα διαθεσιμότητας εμπορευμάτων και πρώτων υλών, προσθέτει υπογραμμίζοντας πως η μείωση του υπάρχοντος λειτουργικού κόστους και οι θετικές ταμειακές ροές μπορούν να χρηματοδοτήσουν νέες επενδύσεις και προγράμματα για μια περαιτέρω ανάπτυξη. Η Nepa Economic Consulting έχει πολυετή εμπειρία σε μελέτες και εφαρμογές προγραμμάτων αναδιάρθρωσης υποχρεώσεων και συνιστά έναν πολύτιμο συνεργάτη που συνδράμει στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων μια επιχείρησης, αποκαλύπτει ο Άρης Κωνσταντόπουλος.

Σύνδεση της επενδυτικής ελκυστικότητας με την ανάπτυξη των ΜμΕ
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας της EY, Attractiveness Survey Ελλάδα 2022, η χώρα μας ως επενδυτικός προορισμός έχει απογειωθεί, με τρεις στους τέσσερις επενδυτές (75%) να αναμένουν βελτίωση της επενδυτικής ελκυστικότητα μας τα επόμενα τρία χρόνια, ενώ αύξηση σημειώνει κάθε χρόνο και το ποσοστό των επιχειρήσεων που σχεδιάζουν να αναπτύξουν ή να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα. Αξιοσημείωτο είναι πως για περισσότερους από ένας στους τέσσερις (27%) συμμετέχοντες στην έρευνα φέτος, η ύπαρξη ενός υγιούς οικοσυστήματος σύγχρονων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ερμηνεύεται ως σημαντικός υποστηρικτικός παράγοντας ευόδωσης μιας επένδυσης.

Η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος την τελευταία τριετία, η ισχυρή άνοδος στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ), οι οποίες αναμένεται να καταγράψουν νέο ιστορικό υψηλό το 2022, η σημαντική εισροή επενδυτικών κεφαλαίων το 2023, μέσω του ΤΑΑ, όσο και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), η συνετή προσαρμογή του κόστους εργασίας στο πληθωριστικό περιβάλλον και, τέλος, η αναμενόμενη επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα από το νέο έτος, εκτιμάται ότι θα μειώσουν το ρίσκο, λειτουργώντας ως κίνητρο για την προσέλκυση επενδύσεων, μας λέει ο Σπύρος Τσιτσώνης, σημειώνοντας πως η πρόβλεψη για την αύξηση του ΑΕΠ φέτος κυμαίνεται από 5,2% έως 6,2% (Moody’s – ΕΕ – ΤτΕ), ενώ όλοι συγκλίνουν σε επιβράδυνση της στο 1,0% για το 2023.

Ωστόσο, σημειώνει ο Χαράλαμπος Αράχωβας, οι όροι συμμετοχής στα ευρωπαϊκά προγράμματα, τα οποία εν πολλοίς χρηματοδοτούν τις εν λόγω δράσεις, χαρακτηρίζονται από αυστηροί έως ουσιαστικά απαγορευτικοί για τη μικρομεσαία και ιδιαίτερα για την πολύ μικρή επιχειρηματικότητα. Όπως αναφέρει, για τον παραπάνω λόγο ο σκοπός της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) είναι αφενός να καταστήσει σαφές πως ακόμα και εν μέσω μιας επιπλέον κρίσης η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση των ΜμΕ θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ βήμα για τη βιωσιμότητά τους και αφετέρου να υλοποιήσει με τον πιο ισόρροπο τρόπο την υποστήριξη προς την επιχειρηματικότητα, ώστε η ανάπτυξη να είναι εν τέλει περισσότερο συμπεριληπτική, χωρίς να αφήνει καμία επιχείρηση εκτός.

Σε μια πραγματική οικονομία με ΜμΕ, όπου μοιάζουν δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ ταμείου της οικογενειακής επιχείρησης και ‘τσέπης’ του επιχειρηματία, αναδεικνύεται η ανάγκη δημιουργίας επιχειρηματικού πλάνου, για σωστή και έγκαιρη αποτύπωση των οικονομικών δεικτών και της πορείας μιας επιχείρησης, καθώς και ανάληψη από έμπειρους επαγγελματίες των ενεργειών χρηματοδοτικής ενίσχυσης οργανισμών που συνήθως δρούσαν έως τώρα περισσότερο με το επιχειρηματικό ένστικτο, υπογραμμίζει ο Σπύρος Τσιτσώνης.