Δύο βασικοί πυλώνες καθορίζουν τον βαθμό ικανοποίησης των εργαζομένων μίας επιχείρησης: Ο πυλώνας, οικονομικές απολαβές, και ο πυλώνας εργαλεία επιβράβευσης εργαζομένων που λειτουργεί συμπληρωματικά του πρώτου.

Τα προγράμματα αναγνώρισης και ανταμοιβής της προσφοράς των εργαζομένων, αυτών που έχουν επιλεχθεί αυστηρά από μία επιχείρηση και πληρούν τις ικανότητες και δεξιότητες για να καλύψουν τους στόχους της, όχι μόνο αυξάνουν την παραγωγικότητα των, αλλά λειτουργούν και ως εργαλείο επικοινωνίας της επιχείρησης με τον έξω κόσμο.

Οι εργαζόμενοι μιάς επιχείρησης αποτελούν ίσως το υψηλότερο σε αξία περιουσιακό στοιχείο της. Είναι αυτοί που θα διατηρήσουν την κουλτούρα της επιχείρησης και αυτοί που με την συμβολή τους θα αυξήσουν την αξία της και θα της προσφέρουν το πλεονέκτημα να ξεχωρίσει. Για αυτό, και το ικανό ανθρώπινο δυναμικό πρέπει να αισθάνεται ότι δουλεύει σε ένα θετικό περιβάλλον εργασίας, το οποίο δημιουργεί συνθήκες αξιοπρέπειας, ασφάλειας και όλες εκείνες τις συνθήκες που επιτρέπουν την δίκαιη καταξίωση του.

Τα προγράμματα επιβράβευσης λειτουργούν, μεταξύ άλλων αντισταθμιστικά των οικονομικών απολαβών. Έχει διαπιστωθεί πως εταιρείες που έχουν επιβραβεύσει τις υψηλές επιδόσεις του ανθρωπίνου δυναμικού τους, δεν είναι απαραίτητο να κάνουν μεγάλες μισθολογικές αυξήσεις, καθώς ο συντελεστής φορολόγησης θα λειτουργήσει αρνητικά στις τσέπες των εργαζομένων.

Όσο εύκολα λέγεται, τόσο εύκολα επιτυγχάνεται;

Όχι απαντούν κύκλοι της αγοράς. Τα προγράμματα επιβράβευσης εργαζομένων θα πρέπει να έχουν πολύ συγκεκριμένους στόχους, και να προσδιορίζουν με ακρίβεια τα όρια των επιδόσεων των εργαζομένων, ενώ όταν οι στόχοι επιτυγχάνονται μέσα από ομαδική προσπάθεια, θα πρέπει να επιβραβεύεται όλη η ομάδα.

Για τις εταιρείες τα εργαλεία επιβράβευσης δεν σημαίνει ‘ξήλωμα’ των ταμείων. Δεν χρειάζεται να ξοδέψουν πολλά χρήματα, χρειάζεται μόνο να επενδύσουν έξυπνα. Το είδος της επιβράβευσης θα πρέπει να είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να παρέχει τα κατάλληλα κίνητρα, να διαφέρει ανάλογα με το αντικείμενο εργασίας και τις δεξιότητες που απαιτούνται, το μέγεθος της εργασίας, και τα ενδιαφέροντα των εργαζομένων.

Οικονομικοί κύκλοι μιλώντας στο ρεπορτάζ που έκανε το FinancePro, εκτιμούν ότι τα εργαλεία επιβράβευσης εργαζομένων παρέχουν οφέλη για επιχειρήσεις και εργαζομένους, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών διευκολύνσεων.

Μιλώντας ειδικότερα στα είδη επιβράβευσης σε σχέση με τις ανάγκες της Ελληνικής αγοράς, των συνθηκών και των εξελίξεων προτάσσουν ως τα πλέον σημαντικά κίνητρα επιβράβευσης: την απόκτηση δωρεάν μετοχών εταιρείας, και τα ομαδικά ασφαλιστήρια ζωής και υγείας τα οποία ανάλογα με το πρόγραμμα λειτουργούν και ως επενδυτικά – αποταμιευτικά προγράμματα.

Τονίζουν ότι στην Ελλάδα των πολυάριθμων νεοφυών επιχειρήσεων οι οποίες δεν διαθέτουν προϋπολογισμούς για μισθούς άνω των 1 200 – 1 300 ευρώ είναι διαδεδομένη η τακτική δωρεάν διάθεσης μετοχών της εταιρείας

Κατά τους ίδιους οικονομικούς κύκλους σημαντικής σημασίας προγράμματα είναι οι διατακτικές για αγορές ειδών σε πολυκαταστήματα, γεύματα σε εστιατόρια, εκπτωτικές κάρτες ή κουπόνια για αγορές συγκεκριμένων ειδών από την ίδια την εταιρεία που εργάζονται, δωρεάν μαθήματα μουσικής, δωρεάν συμμετοχή προγράμματα φυσικής αγωγής. Όλα αυτά τα προγράμματα διευκρινίζουν «φέρνουν τον εργαζόμενο που αξίζει πιο κοντά στην εταιρεία δημιουργώντας ανάχωμα σε περιόδους κρίσεων».

Τα τελευταία νέα για την δωρεάν διάθεση μετοχών

Σύμφωνα με την νέα διευκρινιστική εγκύκλιο Ε.2208/24.12.2020 του Υπουργείου Οικονομικών σχετικά με το πλαίσιο προγραμμάτων δωρεάν διάθεσης μετοχών και την KPMG: Το εισόδημα που προκύπτει από συναφή προγράμματα κινήτρων προς τους εργαζόμενους: restricted Stock Units (RSUs), performance shares ή performance units, restricted shares plan, matching shares ή employee stock purchase plan, deferred stock κ.α., στα οποία τίθεται ως προϋπόθεση η επίτευξη συγκεκριμένων στόχων ή η επέλευση συγκεκριμένου γεγονότος, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η διάθεση των μετοχών, αποτελεί εισόδημα από υπεραξία εφόσον οι μετοχές μεταβιβαστούν οποτεδήποτε μετά την απόκτησή τους, από τον δικαιούχο του προγράμματος.

Στις περιπτώσεις της δωρεάν διάθεσης μετοχών, η υπεραξία ισούται:

α. για τις μετοχές των εισηγμένων εταιρειών με την τιμή κλεισίματος της μετοχής στο χρηματιστήριο κατά την ημέρα όπου πραγματοποιήθηκε η δωρεάν διάθεση των μετοχών, εφόσον η τιμή πώλησης των μετοχών είναι ίση ή μικρότερη αυτής. Σε περίπτωση που η τιμή πώλησης είναι μεγαλύτερη από την τιμή κλεισίματος της μετοχής στο χρηματιστήριο κατά την ημέρα την οποία πραγματοποιήθηκε η δωρεάν διάθεση των μετοχών, το υπερβάλλον ποσό φορολογείται ως κεφαλαιακό κέρδος σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις.

β. για τις μετοχές των μη εισηγμένων εταιρειών, με την τιμή πώλησης, εφόσον αυτή υπερβαίνει την αξία της μετοχής, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά τον χρόνο της δωρεάν διάθεσής της, ενώ σε περίπτωση που η τιμή πώλησης είναι μικρότερη, με την αξία της μετοχής κατά τον χρόνο της δωρεάν διάθεσης.

Επιβάλλεται κατά την πώληση εισηγμένων σε χρηματιστήριο μετοχών που χορηγήθηκαν δωρεάν σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο, φόρος με τον συντελεστή 15%, επί της τιμής κλεισίματος της μετοχής στο χρηματιστήριο κατά την ημέρα όπου πραγματοποιήθηκε η δωρεάν διάθεση των μετοχών.

Στην περίπτωση που η τιμή πώλησης των εισηγμένων μετοχών είναι μεγαλύτερη από την τιμή κλεισίματος της μετοχής στο χρηματιστήριο κατά την ημέρα την οποία πραγματοποιήθηκε η δωρεάν διάθεση των μετοχών και

Α. ο μεταβιβάζων συμμετέχει στο κεφάλαιο της εταιρείας με ποσοστό μικρότερο του 0,5%, το υπερβάλλον ποσό δηλώνεται ως απαλλασσόμενο του φόρου εισοδήματος και επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης,

Β. ο μεταβιβάζων συμμετέχει στο κεφάλαιο της εταιρείας με ποσοστό μεγαλύτερο του 0,5%, το υπερβάλλον ποσό ως εισόδημα από κεφάλαιο.

Δηλωτικές Υποχρεώσεις εργοδότη

Απαιτείται οι εταιρείες είτε είναι εκδότριες των τίτλων είτε όχι κατά το φορολογικό έτος που διατίθενται οι δωρεάν μετοχές, να χορηγούν στους εργαζόμενους / εταίρους / μετόχους διακριτή βεβαίωση αποδοχών.

Παράλληλα, οφείλουν να περιλαμβάνουν το ποσό αυτό στην μηνιαία ηλεκτρονική δήλωση απόδοσης του παρακρατούμενου φόρου και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης δίχως να προβαίνουν σε παρακράτηση και απόδοση φόρου.

Ομαδικά ασφαλιστήρια υγείας και ζωής

Τα ομαδικά ασφαλιστήρια ζωής και υγείας που συνάπτουν οι επιχειρήσεις για τους εργαζόμενους εξασφαλίζουν πρόσβαση σε συστήματα υπηρεσιών υγείας, ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής κάλυψης, αλλά και επίδομα σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος επιλέξει να εισαχθεί σε δημόσιο νοσοκομείο, αντί σε ιδιωτικό. Καταλαμβάνουν το 1,5% του μισθολογικού κόστους, ενώ αποτελούν σημαντικό φορολογικό κίνητρο για μία επιχείρηση, αφού το ασφάλιστρο εκπίπτει του φόρου πλήρως μέχρι 1.500 ευρώ ανά άτομο το έτος. Τα ομαδικά ασφαλιστήρια παρέχονται στο πλαίσιο των προγραμμάτων επιβράβευσης εργαζομένων είναι καθιερωμένα σε μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και σε μικρότερες επιχειρήσεις και νεοφυείς επιχειρήσεις, το τελευταίο διάστημα που απασχολούν 5-10 άτομα και χρηματοδοτούνται κατά μεγάλο μέρος από ευρωπαϊκά κονδύλια, σύμφωνα με την Generali Hellas. Αυτού του είδους οι παροχές παρέχουν ασφάλεια στους εργοδότες ενώ συμβάλλουν στην δημιουργία και διατήρηση της εταιρικής κουλτούρας.