Του Δρ. Κωνσταντίνοy Κυρίτση, Ιδρυτή της StudySmart
Οι επαγγελματίες όλων των κλάδων πρέπει να ενημερώνονται συνεχώς για τις νέες εξελίξεις στο χώρο τους, να ανανεώνουν τις γνώσεις τους και να ακολουθούν ένα πλάνο διαχείρισης καριέρας. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχουν στη χώρα μας ειδικοί στη διαχείριση της καριέρας μας (career managers). Συνήθως, τα στελέχη ψάχνουν από μόνοι τους το επόμενο εκπαιδευτικό βήμα ή περιμένουν την επιχείρηση να τους προτείνει τα επόμενα βήματα κατάρτισης. Οι μεγάλες πολυεθνικές – και όχι όλες οι εταιρείες – βοηθούν με τη δημιουργία IDPs (Individual Development Programmes – Προγράμματα ανάπτυξης στελεχών) που βασίζονται στις ανάγκες της επιχείρησης, της θέσης εργασίας και στην ανάπτυξη που θεωρεί ότι απαιτείται για το κάθε στέλεχός της.
Τέτοιες επιχειρήσεις είναι ελάχιστες δυστυχώς και δεν καλύπτουν απαραίτητα τις φιλοδοξίες μας. Στην Ελλάδα στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έχουμε οργανωμένο τμήμα Human Resources οπότε τα πράγματα είναι δύσκολα και τα στελέχη «ψάχνονται» για το επόμενο βήμα. Όσοι δεν είχαν ασχοληθεί με τη διαχείριση της καριέρας τους και έμειναν χωρίς δουλειά μετά την οικονομική κρίση του 2008, ακόμη – σε πολλές περιπτώσεις – δεν βρήκαν τα πατήματά τους. Αναγκάστηκαν να κάνουν στροφή στην καριέρα τους, να πληρώσουν για προγράμματα τα οποία δεν είχαν αξία για το μέλλον τους «απλά για να κάνουν κάτι», να αναρτήσουν μία λίστα με δωρεάν σεμινάρια από ιντερνετικές πλατφόρμες στο βιογραφικό τους και γενικότερα να δυσκολευτούν ιδιαίτερα για το επόμενο βήμα.
Η σίγουρη δουλειά τελικά ΔΕΝ ήταν σίγουρη. Κάποιοι μάλιστα γκρίνιαξαν γιατί η εταιρεία τους δεν τους στήριξε! Φταίει η εταιρεία που επαναπαυτήκαμε πίσω από τη σιγουριά, ή εμείς οι ίδιοι; Όταν πρόκειται για τη δική μας ζωή, τη δική μας καριέρα φυσικά και η ευθύνη είναι δική μας! Η κατάσταση στη χώρα μας – και όχι μόνο – γίνεται δυσκολότερη αφού πολλοί κλάδοι σπουδών μεταβάλλονται συνεχώς και αλλάζουν (πληροφορική, χρηματοοικονομικά, λογιστική και άλλα) και έτσι δεν είναι μόνο σημαντικό το να ξέρουμε κάτι αλλά πολύ περισσότερο το να μπορούμε να ακολουθήσουμε τις αλλαγές στον τομέα που μας ενδιαφέρει. Οι γνώσεις που θα πάρουμε θα πρέπει να μας δίνουν τη δυνατότητα να ακολουθούμε τις εξελίξεις και όχι απλά να τις παρατηρούμε.
Το να ξέρουμε το «τι δεν ξέρουμε» είναι γνώση, αφού μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε. Το πρόβλημα υπάρχει όταν «δεν ξέρουμε τι δεν ξέρουμε». Αυτό δεν αντιμετωπίζεται εύκολα… Πριν από την πανδημία και σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΕΑΔ 2018), 12 δουλειές αλλάζει ο μέσος άνθρωπος, κατά μέσο όρο στην καριέρα του, και ο μέσος όρος παραμονής σε μια δουλειά/εταιρεία είναι 4,2 χρόνια. Αναμένω οι δουλειές να αυξηθούν στις 15 στα επόμενα χρόνια (ενώ θα λέγονται projects) και τα χρόνια παραμονής θα μειωθούν στο μέλλον στα 3.5 – 4 χρόνια. Οι εταιρείες γίνονται όπως οι ομάδες ποδοσφαίρου που ακόμη και αν κερδίσουν το Champions League αλλάζουν συνεχώς, αποκτούν παίκτες, δίνουν παίκτες, διεθνοποιούνται περισσότερο και αποκτά σημαντικό ρόλο ο προπονητής (leadership) και ένας ‘κορμός’ παικτών (talent management) για τη συνέχειά τους.
Δεν πρέπει ποτέ να σταματούμε να αποκτούμε «γνώσεις και δεξιότητες». «Γνώση» σημαίνει και «ασφάλεια» στο χώρο εργασίας, άρα και απασχολησιμότητα (employability). Ο κλάδος του Finance και του γενικότερου Business αλλάζει συνεχώς (Data Analytics, Blockchain, Cloud Accounting Solutions, Automation κ.λπ.) και απαιτείται οργανωμένο upskilling και career management. Για το λόγο αυτό μεγάλες επιχειρήσεις έχουν δημιουργήσει δικές τους «Ακαδημίες», ή σχολές που ολοένα μεγαλώνουν (π.χ. PwC Academy, Bain Academy, McKinsey Digital Academy κά.) για να επιμορφώνουν τα στελέχη τους αλλά και τους πελάτες τους. Μην περιμένετε την εταιρεία σας να σκέφτεται απαραίτητα για το μέλλον σας και να ταυτίζεται με τις φιλοδοξίες σας. Μακάρι να ήταν εύκολο. Η γκρίνια δεν είναι στρατηγική και το μέλλον μας είναι δική μας ευθύνη. Πόσο έτοιμοι είσαστε;