Συνεργάζεται με τις επιχειρησιακές ομάδες, με σκοπό να διασφαλίσει την οικονομική ευρωστία της επιχείρησης και να την κατευθύνει σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης.
Ο Γιώργος Λάμπρου μιλά στο FinancePro για τον ρόλο της οικονομικής διεύθυνσης στο σύγχρονο επιχειρείν, για την επίδραση του ψηφιακού μετασχηματισμού, για τους κινδύνους που κρύβει μια κίνηση εξαγοράς ή συγχώνευσης, αλλά και για τη συνεισφορά του CFO και της ομάδας του στην κάλυψη των απαιτήσεων της νέας οδηγίας CSRD.
Ποιες είναι οι προσδοκίες σας ως CFO από την ενοποίηση Nova και Wind Ελλάς; Τί περιμένετε από την «επόμενη μέρα», και εν όψει των μεγάλων επενδύσεων που έχει ανακοινώσει ο όμιλος;
Η ενοποίηση των εταιρειών Nova και Wind Hellas είναι κομβική για την αγορά των τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα, με πολλαπλά οφέλη για τους πελάτες του ενοποιημένου σχήματος, τους μετόχους και τους ανθρώπους της νέας Nova.
Το πρώτο βήμα της συνένωσης των δύο εταιρειών, καθώς και το εμπορικό λανσάρισμα της νέας Nova, έχoυν ήδη ολοκληρωθεί, σε σύντομο χρονικό διάστημα, δημιουργώντας έναν ολοκληρωμένο πάροχο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, με ευρεία γκάμα προϊόντων κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, internet και τηλεόρασης, καθώς και τον δεύτερο μεγαλύτερο πάροχο της χώρας σε σταθερή τηλεφωνία, internet και στη συνδρομητική τηλεόραση.
Κάναμε εντυπωσιακή είσοδο στην αγορά και η «επόμενη μέρα» είναι ήδη εδώ. Είμαστε αισιόδοξοι για την εμπορική ανάπτυξη της εταιρείας. Αλλάξαμε τους κανόνες της αγοράς, όπως με τη διαφάνεια στις τιμές, την ανά δευτερόλεπτο χρήση στην καρτοκινητή, την προστασία των πελατών από την υπερβάλλουσα χρήση δεδομένων. Η νέα Nova ήρθε για να μείνει, προσφέροντας ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει η τεχνολογία σήμερα, σε προσιτές τιμές και με την καλύτερη δυνατή εμπειρία. Με μόλις 60 ευρώ, ένας πελάτης της Nova μπορεί να απολαμβάνει 1Gbps internet στο ιδιόκτητο δίκτυο της Nova και απεριόριστα δεδομένα στο ταχέως αναπτυσσόμενο δίκτυο 5G που μέχρι το τέλος του 2023 θα έχει πανελλαδική κάλυψη 75%.
Η νέα Nova είναι πλέον ο 4ος μεγαλύτερος επενδυτής της χώρας. Το επενδυτικό μας πλάνο αναβαθμίζει καθημερινά τις υποδομές μας που είναι ο κορμός των υπηρεσιών που παρέχουμε και καταλύτης του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας. Επιταχύνουμε τις επενδύσεις μας με έμφαση στην κάλυψη και διείσδυση του 5G.
Παράλληλα, χτίζουμε το δικό μας δίκτυο οπτικών ινών, μέσω της εταιρείας του ομίλου United Fiber, της μοναδικής εταιρείας ανάπτυξης οπτικών ινών στη χώρα. Σκοπός μας είναι να παρέχουμε υπηρεσίες fiber-to-the-home στο 40% των νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην επόμενη 5ετία, δίνοντάς μας την ευκαιρία να βελτιώσουμε περαιτέρω την εμπειρία των πελατών μας, καθώς και την κερδοφορία της υπηρεσίας.
Η τεχνολογία και η καινοτομία είναι στοιχεία της κληρονομιάς της σημερινής οντότητας Nova. Από αυτήν την οπτική γωνία και με αυτήν την εμπειρία, πώς βλέπετε την επίδραση του ψηφιακού μετασχηματισμού στην οικονομική διεύθυνση;
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μέρος των στρατηγικών μας προτεραιοτήτων ως εταιρεία. Όπως είναι φυσικό, έχουμε εστιάσει την προσοχή και τους πόρους μας στον ψηφιακό μετασχηματισμό των λειτουργιών και διαδικασιών που αγγίζουν τους υφιστάμενους και δυνητικά νέους πελάτες μας, ώστε να έχουν την ευκαιρία να αλληλοεπιδρούν με εμάς με τον τρόπο που προτιμούν, είτε ψηφιακά, ή σε κάποιο από τα παραδοσιακά κανάλια.
Παράλληλα, έχουμε θέσει τις βάσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των εσωτερικών διαδικασιών και λειτουργιών της επιχείρησης, ώστε να ανταποκρινόμαστε γρηγορότερα και αποδοτικότερα στις ανάγκες της αγοράς.
Πιο συγκεκριμένα για την Οικονομική Διεύθυνση, η επίδραση του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι μεγαλύτερη σε δύο περιοχές: πρώτον, στον τρόπο που επικοινωνούμε μεταξύ μας και με την υπόλοιπη εταιρεία, και δεύτερον, στον τρόπο που παράγουμε, μοιραζόμαστε και παρουσιάζουμε τη χρηματοοικονομική και διοικητική πληροφορία.
Ο τρόπος που επικοινωνούμε και εργαζόμαστε έχει πραγματικά αλλάξει τα τελευταία 3-4 χρόνια, καθώς η χρήση πλατφορμών συνεργασίας (collaboration platforms) με δυνατότητες video conferencing, ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων, εργασίας σε αρχεία στο cloud κ.λπ., έχει πλέον ενσωματωθεί στην καθημερινότητά μας. Η χρήση αυτών των εργαλείων έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας της ομάδας, καθώς οι διεπαφές με τις άλλες ομάδες γίνονται γρηγορότερα, ακόμα και όταν δεν συστεγάζονται.
Αντίστοιχα ψηφιακά εργαλεία έχουν μετασχηματίσει τις διαδικασίες προετοιμασίας και διανομής χρηματοοικονομικών και διοικητικών αναφορών. Πλέον, η πληροφορία και οι αναφορές παράγονται αυτοματοποιημένα, με ευκολότερη πρόσβαση για τους τελικούς χρήστες, καθώς και διαδραστικές διεπαφές. Αυτό επιτρέπει γρηγορότερη ενημέρωση στις επιχειρησιακές ομάδες άρα και γρηγορότερα αντανακλαστικά, όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων με βάση την πληροφορία, καθώς και την απελευθέρωση χρόνου στις οικονομικές ομάδες, ώστε να τον αφιερώσουν στην ανάλυση και κατανόηση της πληροφορίας για την υποστήριξη στην προαναφερθείσα λήψη αποφάσεων.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό είναι μόνο η αρχή της διαδρομής του ψηφιακού μετασχηματισμού για την οικονομική διεύθυνση. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για την ψηφιοποίηση και αυτοματοποίηση χειροκίνητων διαδικασιών, ώστε να επιτρέψουν περισσότερο χρόνο για εργασίες υψηλότερης αξίας, καθώς και τη χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης για την επίλυση πολύπλοκων επιχειρησιακών προβλημάτων και τη διεξαγωγή σύνθετων αναλύσεων για την υποστήριξη της διοίκησης σε στρατηγικές αποφάσεις.
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι κατά τη διαδικασία μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης; Πώς μπορούν οι CFOs να προφυλάξουν την εταιρεία από αυτούς τους κινδύνους;
Ο πρωταρχικός σκοπός μιας εξαγοράς ή συγχώνευσης είναι η δημιουργία αξίας για τους μετόχους και πελάτες των εμπλεκόμενων εταιρειών, μεγαλύτερης του τιμήματός τους, μέσω της εκμετάλλευσης των μεταξύ τους συνεργειών. Υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι που μπορούν να οδηγήσουν μια εξαγορά ή συγχώνευση στο να αποτύχει και, με βάση διεθνείς μελέτες, η πλειοψηφία τους εν τέλει αποτυγχάνει.
Πριν και κατά τη διάρκεια της συμφωνίας, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι είναι η υπερτίμηση της εταιρείας στόχου, καθώς και οι ανεπαρκείς διαδικασίες δέουσας επιμέλειας (due diligence), οι οποίοι μπορούν να οδηγήσουν την εταιρεία σε καταβολή μεγαλύτερου τιμήματος και την αντιμετώπιση απρόβλεπτων υποχρεώσεων αργότερα, που θα μειώσουν την απόδοση της επένδυσης και θα ασκήσουν πίεση στους χρηματοοικονομικούς πόρους. Στην πρώτη περίπτωση, ο ρόλος του CFO είναι να οδηγήσει τη διεξοδική και αντικειμενική αξιολόγηση της εταιρείας στόχου, φέρνοντας εξωτερικούς εξειδικευμένους σύμβουλους, όπου απαιτείται. Αντίστοιχα και στη διαδικασία δέουσας επιμέλειας, ο CFO πρέπει να διασφαλίσει μια ολοκληρωμένη διαδικασία που θα καλύπτει χρηματοοικονομικές, λειτουργικές, νομικές και στρατηγικές πτυχές, από εξειδικευμένες εσωτερικές και εξωτερικές ομάδες, ώστε να μειώσει το ρίσκο δυσάρεστων εκπλήξεων αργότερα. Σε κάθε περίπτωση, εάν η συμφωνία δεν πληροί τις απαραίτητες προϋποθέσεις, ο CFO θα πρέπει να είναι διατεθειμένος να διακόψει τις διαπραγματεύσεις.
Μετά τη σύναψη της συμφωνίας, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι επικεντρώνονται στην υλοποίηση της ενσωμάτωσης (integration) των εμπλεκόμενων εταιρειών και η πραγματοποίηση των αναμενόμενων συνεργειών με βάση το σχεδιασμένο χρονοδιάγραμμα και προϋπολογισμό, βάζοντας σε ρίσκο την απόδοση της επένδυσης. Συχνά, τα στελέχη υποτιμούν την πολυπλοκότητα ενός integration project, τόσο στο επίπεδο των συστημάτων και διαδικασιών που πρέπει να ευθυγραμμιστούν, όσο και στο ανθρώπινο επίπεδο, όπου δύο διαφορετικές κουλτούρες ενώνονται.
Ο CFO εδώ παίζει καθοριστικό ρόλο, ξεκινώντας με την έγκαιρη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου διατμηματικού πλάνου για το integration και τις συνέργειες, με τη συμβολή στελεχών και από τις δύο εταιρείες, καθώς και το στήσιμο του κατάλληλου μηχανισμού παρακολούθησης της υλοποίησής του. Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του πλάνου, ο CFO πρέπει να έχει ενεργό ρόλο στην αξιολόγηση της προόδου και δυνητικών ρίσκων, ώστε να διαμορφώνονται και να εκτελούνται προγράμματα μετριασμού ρίσκων και έκτακτης ανάγκης.
Ποιος είναι ο ρόλος της οικονομικής διεύθυνσης στο σύγχρονο επιχειρείν και η συμβολή της στην αναπτυξιακή πορεία της επιχείρησης;
Η οικονομική διεύθυνση είναι ο «συγκυβερνήτης» της επιχείρησης, που δουλεύει πλάι πλάι με τις επιχειρησιακές ομάδες, με σκοπό να διασφαλίσει την οικονομική ευρωστία και υγεία της επιχείρησης, καθώς και να την κατευθύνει σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης και δημιουργίας αξίας.
Για να είναι επιτυχημένη σε αυτό, πρέπει να μπορεί να καταλαμβάνει διαφορετικούς ρόλους με βάση τις ανάγκες της επιχείρησης και την περίσταση. Άλλοτε πρέπει να είναι ο θεματοφύλακας της συμμόρφωσης με τις οικονομικές διαδικασίες και σημείων ελέγχου της επιχείρησης για τη σωστή διαχείριση και μετριασμό του ρίσκου. Σε άλλες στιγμές, πρέπει να εστιάζει στην υποστήριξη των επιχειρησιακών ομάδων όσον αφορά τη διαχείριση της απόδοσής τους, επικοινωνώντας με σαφήνεια τους στόχους τους και την αντίστοιχη πρόοδό τους, και προσδιορίζοντας ευκαιρίες για βελτίωση. Άλλες φορές πάλι, πρέπει να λειτουργεί ως ο έμπιστος σύμβουλος των επιχειρησιακών ομάδων και της διοίκησης για τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων, παρουσιάζοντας τις χρηματοοικονομικές πτυχές τους με βάση οικονομικές αναλύσεις και προβλέψεις. Κάποιες άλλες φορές, πρέπει να είναι η φωνή της επιχείρησης προς τα έξω, εξηγώντας με απλότητα και πειστικά τα οικονομικά αποτελέσματα και τη στρατηγική κατεύθυνση της εταιρείας σε επενδυτές και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για την άντληση χρηματοδότησης.
Είναι ξεκάθαρα ένας απαιτητικός και πολυσχιδής ρόλος, που όμως η οικονομική διεύθυνση έχει τα εχέγγυα για να πετύχει, δεδομένου ότι έχει ορατότητα σε όλη την επιχείρηση, καθώς και πρόσβαση και δυνατότητα διαχείρισης όλης της χρηματοοικονομικής πληροφορίας.
Πώς θα συμβάλει ο CFO με την ομάδα του, ώστε μια εταιρεία να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας οδηγίας CSRD;
Η οδηγία CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) επεκτείνει το scope και κάνει πιο αυστηρή τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών.
Συγκεκριμένα, ο CFO μαζί με την οικονομική διεύθυνση, σε συνεργασία με τον Υπεύθυνο Βιώσιμης Ανάπτυξης, υιοθετώντας το CSRD καλούνται να:
- Εμπλουτίσουν περαιτέρω το disclosure πληροφοριών και δράσεων της εταιρείας που σχετίζονται με το περιβάλλον, το κοινωνικό κεφάλαιο της εταιρείας και τις αρχές διακυβέρνησης.
- Συμβάλουν στην αύξηση της διαφάνειας με πρόσβαση εξωτερικού ελέγχου στο σύνολο των μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών και πρακτικών.
- Επιτύχουν την πλήρη τεκμηρίωση των επικαλούμενων δεδομένων ESG με documentation.
- Ενσωματώσουν στο reporting της εταιρείας αρχές και πρακτικές κεντρικών διεθνών και εθνικών προτύπων βιωσιμότητας, κατ’ ελάχιστον με την υιοθέτηση των GRI, TCFD και SASB, ενώ η εναρμόνιση με τον Οδηγό του
- Ελληνικού Χρηματιστηρίου ενισχύει την εικόνα της εταιρείας (ανεξαρτήτως του ότι δεν είναι εισηγμένη).
- Ευαισθητοποιήσουν και να εκπαιδεύσουν το management team και το στελεχιακό δυναμικό στις απαιτήσεις του green financing.
- Δημιουργήσουν έναν μηχανισμό παρακολούθησης και ικανοποίησης των συνεχόμενα μεταβαλλόμενων απαιτήσεων για εναρμόνιση.
- Δημιουργήσουν μια ενοποιημένη κεντρικά διαχειρίσιμη βάση παρακολούθησης των financial και non-financial δεδομένων του Ομίλου, δημιουργώντας τις συνθήκες για ομαλή μετάβαση προς το ενοποιημένο χρηματοοικονομικό και μη reporting της εταιρείας και του Ομίλου.
Τέλος, ο CFO θα συμβάλει καθοριστικά στον εντοπισμό νέων ευκαιριών στην ελαχιστοποίηση του climate και ESG risk της επιχείρησης, για να την οδηγήσει σε πιο βιώσιμο και ανθεκτικό λειτουργικό μοντέλο, προωθώντας τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας με μετρήσιμους στόχους, διαφοροποιώντας και εξελίσσοντας το εταιρικό DNA της.