Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει το επιχειρείν και το finance

Οψηφιακός μετασχηματισμός προχωρά με ραγδαίο ρυθμό, αλλάζοντας το επιχειρείν. Οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης εισέρχονται όλο και περισσότερο στην οικονομική διοίκηση και τη διοικητική λογιστική.

Σε αυτή τη νέα πραγματικότητα που δημιουργείται, υπάρχουν προσδοκίες για αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας των οικονομικών τμημάτων, αλλά και ανησυχίες για τις θέσεις εργασίας οικονομολόγων και λογιστών. Όσο οι επιχειρήσεις και τα στελέχη διερευνούν πώς να χρησιμοποιούν καλύτερα τα chatbots με τεχνητή νοημοσύνη, όπως το ChatGPT, η αξία της ανθρώπινης διαίσθησης στον χώρο εργασίας έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση.

Εάν η τεχνολογία μπορεί να επικοινωνεί σε επίπεδο συνομιλίας, με διορατικότητα που βασίζεται σε δισεκατομμύρια, αν όχι τρισεκατομμύρια, σημεία δεδομένων, πώς μπορούν οι άνθρωποι να την ανταγωνιστούν;

Ορισμένοι πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει τα όριά της στον εργασιακό χώρο, ιδίως στα εταιρικά οικονομικά. Όταν πρόκειται για έμφυτες ανθρωποκεντρικές δεξιότητες, όπως η ηγεσία, η διαχείριση ανθρώπων και οι επικοινωνιακές δεξιότητες, το ανθρώπινο άγγιγμα εξακολουθεί να είναι ασύγκριτο σε σχέση με την αυτοματοποίηση.

Εν μέσω της γοητείας των chatbots και της ικανότητάς τους να παράγουν πληροφορίες, η προσέγγιση της ενσωμάτωσης της τεχνολογίας στον ιστό μιας επιχείρησης είναι τόσο ουσιαστική, όσο και δύσκολη. Σύμφωνα με τον Matt Malek, CFO της εταιρείας παροχής έξυπνων εικονικών βοηθών Interactions, εναπόκειται στον οικονομικό διευθυντή να γνωρίζει πώς λειτουργεί αυτή η τεχνολογία. Η κατανόησή τους θα πρέπει να τους επιτρέψει να ακολουθήσουν μια προσέγγιση που θα αφορά λιγότερο την εκμάθηση της τεχνολογίας και περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να έχει αντίκτυπο στην επιχείρησή τους.

«Οι οικονομικοί διευθυντές δεν είναι μόνο οικονομικοί διαχειριστές, αλλά και συνδετικοί και σκεπτόμενοι εταίροι σε ολόκληρη την επιχείρηση, έχουμε την ευθύνη να κατανοήσουμε πού μπορούν να έχουν αντίκτυπο οι επενδύσεις σε τεχνολογίες με τεχνητή νοημοσύνη, όπως τα chatbots ή οι εικονικοί βοηθοί», τονίζει.

«Για πολλούς οικονομικούς διευθυντές, η τεχνολογία έχει γίνει το επίκεντρο της εργασίας τους. Η χρήση της τεχνολογίας από την εταιρεία τους αντικατοπτρίζει την απόδοση και την τεχνολογική εξοικείωση του CFO. Παρά τις επιθυμίες για ψηφιακή επιτάχυνση, η υπερβολική εξάρτηση από την τεχνολογία είναι κάτι που πρέπει να προσέξουμε. Υπάρχει ανάγκη οι άνθρωποι να κρίνουν, να παρατηρούν, να προβληματίζονται και να λαμβάνουν αποφάσεις. Αυτά δεν μπορούν να προγραμματιστούν σε ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης», προσθέτει.

«Η τεχνολογία είναι μια πράξη εξισορρόπησης για τους οικονομικούς διευθυντές. Μπορεί να είναι εξαιρετική για την παραγωγή πληροφοριών, όπως τη συλλογή δεδομένων και τη δημιουργία αναφορών, αλλά η υπερβολική εξάρτηση από την τεχνολογία διαστρεβλώνει την πραγματικότητά μας, αμβλύνει τη λήψη αποφάσεων και μπορεί ακόμη και να μας απομονώσει από τους συναδέλφους μας», αναφέρει.

Αύξηση των επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη έφερε το ChatGPT
Αύξηση των επενδύσεων στην Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence-AI) έφερε η εμφάνιση του ChatGPT. Ειδικότερα, σχεδόν μία στις δύο επιχειρήσεις (το 45%) δηλώνει ότι η δημοσιότητα του ChatGPT την ώθησε να αυξήσει τις επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη.

Το 70% των οργανισμών αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε φάση εξερεύνησης του Generative AI. Στο μεταξύ, σύμφωνα με σχετική έρευνα της Gartner, πλέον το 70% των εταιρειών, παγκοσμίως, βρίσκεται σε φάση διερεύνησης του Generative AI, ενώ το 19% βρίσκεται ήδη σε πιλοτική ή παραγωγική λειτουργία.

«Ο παροξυσμός της τεχνητής νοημοσύνης δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Οι οργανισμοί προσπαθούν να καθορίσουν ποιο μέρος του προϋπολογισμού θα διαθέσουν σε λύσεις τεχνητής νοημοσύνης, ποια προϊόντα αξίζουν την επένδυση, πότε να ξεκινήσουν και πώς να μετριάσουν τους κινδύνους που συνεπάγεται αυτή η αναδυόμενη τεχνολογία», σχολιάζουν οι αναλυτές της εταιρείας.

Η δημοσκόπηση διεξήχθη μεταξύ 2.544 στελεχών στο πλαίσιο σειράς διαδικτυακών σεμιναρίων της Gartner τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2023, με αντικείμενο τον επιχειρηματικό αντίκτυπο του ChatGPT.

Οφέλη και κίνδυνοι
Σύμφωνα με τα ευρήματά της, τα στελέχη των επιχειρήσεων εκτιμούν ότι τα οφέλη της Generative AI υπερτερούν των κινδύνων. Για την ακρίβεια, το 68% των στελεχών πιστεύει ότι τα οφέλη της υπερτερούν των κινδύνων, σε σύγκριση με μόλις 5% που πιστεύουν ότι οι κίνδυνοι υπερτερούν.

Ωστόσο, τα στελέχη μπορεί να αρχίσουν να αλλάζουν την οπτική τους, καθώς οι επενδύσεις στο ChatGPT αυξάνονται. «Ο αρχικός ενθουσιασμός για μια νέα τεχνολογία μπορεί να δώσει τη θέση του σε μια πιο αυστηρή ανάλυση των κινδύνων και των προκλήσεων εφαρμογής», αναφέρει η Gartner.

«Οι οργανισμοί πιθανότατα θα αντιμετωπίσουν ένα πλήθος ερωτημάτων περί εμπιστοσύνης, κινδύνων, ασφάλειας, ιδιωτικότητας και δεοντολογίας, καθώς αρχίζουν να αναπτύσσουν τη γενετική τεχνητή νοημοσύνη», προσθέτουν οι αναλυτές.

Η εμπειρία των πελατών
Η βελτίωση της εμπειρίας των πελατών είναι η πρωταρχική εστίαση των επενδύσεων στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Παρά τις συνεχιζόμενες οικονομικές δυσκολίες, μόνο το 17% των στελεχών ανέφερε τη βελτιστοποίηση κόστους ως τον πρωταρχικό σκοπό των παραγωγικών επενδύσεων στο Generative AI.

Συμβολή στην εταιρική ανάπτυξη
Η νέα πραγματικότητα που δημιουργεί η τεχνητή νοημοσύνη στα οικονομικά τμήματα αποτέλεσε το αντικείμενο πρόσφατης ανάρτησής μας στη σελίδα του FinancePro στο LinkedIn. Καλέσαμε τα οικονομικά στελέχη να μας πουν τι φέρνει στα οικονομικά τμήματα η Τεχνητή Νοημοσύνη εντός της δεκαετίας.

1. Συμβολή στην εταιρική ανάπτυξη 2. Μείωση των θέσεων εργασίας 3. Δεν θα αλλάξει το σκηνικό 4. Υποχωρεί για ηθικούς λόγους.

Στην ψηφοφορία μετείχαν 36 στελέχη. Τα 24 εξ αυτών (67%) επέλεξαν την απάντηση 1, ένδειξη ότι η η πλειοψηφία βλέπει θετικά την τεχνητή νοημοσύνη. Έντεκα στελέχη (31%) εκτιμούν πως θα χαθούν θέσεις εργασίας, ένα στέλεχος (3%) πιστεύει πως θα υποχωρήσει για ηθικούς λόγους, ενώ ουδείς επέλεξε πως το σκηνικό θα παραμείνει ως έχει.

Στο πλαίσιο της περαιτέρω διερεύνησης του υπά Τα οικονομικά τμήματα θα επηρεαστούν σημαντικ άρχοντος προβληματισμού, θέσαμε το ερώτημα στους συνομιλητές μας αν θεωρούν πως η τεχνητή νοημοσύνη θα αλλάξει καθοριστικά τα οικονομικά τμήματα των επιχειρήσεων.

Τα οικονομικά τμήματα θα επηρεαστούν σημαντικά
«H παρουσίαση του ChatGPT ήταν ίσως το γεγονός της προηγούμενης χρονιάς», μας λέει ο Βασίλειος Κωτούλας, Chief Financial Officer της Chalkis Shipyards. «Ο επιχειρηματικός κόσμος δεν θα μπορούσε να μείνει αμέτοχος στη συζήτηση που έχει ξεκινήσει. Οι δυνατότητες και οι προκλήσεις είναι τέτοιες που δεν μπορούν να αγνοηθούν. Ήδη τη στιγμή που μιλάμε προετοιμάζονται bots τα οποία απευθύνονται σε εταιρικά περιβάλλοντα.

Κομβικό παράγοντα θα αποτελέσει και η δυνατότητα που παρέχουν αυτού του είδους τα συστήματα στο να χρησιμοποιούν, και να μαθαίνουν, από τα δεδομένα των ίδιων των εταιρειών», αναφέρει.

«Τομείς όπως του Λογιστηρίου, της Κοστολόγησης, της Οικονομικής Ανάλυσης, του Marketing και του HR σύντομα θα βασίζονται, λιγότερο ή περισσότερο, σε εφαρμογές ΤΝ.

Είναι, λοιπόν, βέβαιο ότι η λειτουργία των Οικονομικών Τμημάτων θα επηρεαστεί σημαντικά. Θα εξοικονομηθεί χρόνος, θα αποφευχθούν λάθη και η χρήση εφαρμογών όπως του excel θα περιοριστεί. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια θα υπάρξει αναδιαμόρφωση στα οργανογράμματα, σε βάρος θέσεων που ασκούν τυποποιημένη και επαναλαμβανόμενη εργασία», προσθέτει.

Η τεχνητή νοημοσύνη καθιστά τη διαχείριση κινδύνου πιο αποτελεσματική
«Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) ήταν πάντα ένα ισχυρό εργαλείο στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού, με τις πιο πρόσφατες σημαντικές προόδους στο πεδίο των μεγάλων γλωσσικών μοντέλων να την έχουν οδηγήσει σε ένα εντελώς νέο επίπεδο», τονίζει ο Θάνος Παύλου, Senior Manager, Consulting στην KPMG in Greece.

«Με βοηθούς τεχνητής νοημοσύνης (AI assistants/chatbots) που μπορούν πλέον να αλληλεπιδρούν με τους χρήστες, ο τομέας των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών σε παγκόσμιο επίπεδο έχει ήδη αρχίσει να χρησιμοποιεί αυτήν την τεχνολογία σε πολλούς διαφορετικούς τομείς και με δημιουργικούς τρόπους. Για παράδειγμα, ένα πρόσφατο πείραμα που διεξήχθη από πλατφόρμα σύγκρισης οικονομικών προϊόντων (finder.com) έδειξε ότι η χρήση του chatbot τεχνητής νοημοσύνης ChatGPT παρουσίασε καλύτερες επιδόσεις σε σύγκριση με κορυφαία επενδυτικά ταμεία του Ηνωμένου Βασιλείου», σημειώνει.

«Η αυτοματοποίηση καθημερινών εργασιών, όπως η καταχώρηση δεδομένων και η δυναμική δημιουργία και επικαιροποίηση οικονομικών στοιχείων και αναφορών, επιτρέπει στα τμήματα να εστιάσουν σε δραστηριότητες υψηλότερης αξίας με μεγαλύτερο αντίκτυπο στην καθημερινή λειτουργία και παραγωγικότητά τους. Επίσης, η τεχνητή νοημοσύνη καθιστά τη διαχείριση κινδύνου πιο αποτελεσματική, μέσω προβλεπτικών μοντέλων που παρέχουν πιο στοχευμένες οικονομικές προβλέψεις και ανίχνευση ασυνήθιστων συμπεριφορών, καθώς και πιθανής απάτης, αξιοποιώντας ευρύτερο φάσμα πηγών δεδομένων και μεγαλύτερη κλίμακα ανάλυσης. Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναγνωρίσει νέες τάσεις και πρότυπα που προηγουμένως ήταν άγνωστα και δυσεύρετα με παραδοσιακές μεθόδους.

Ωστόσο, η τεχνητή νοημοσύνη θα απαιτήσει αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των οικονομικών τμημάτων, καθώς και την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων και γνώσεων από το προσωπικό. Η εκμάθηση και η εξοικείωση με τις τεχνολογίες AI θα είναι κρίσιμη για την επιτυχία των επιχειρήσεων στο μέλλον», προσθέτει.

Ποιες είναι οι νέες ψηφιακές δεξιότητες που θα αναβαθμίσουν τον ρόλο του οικονομικού στελέχους;

Το μέλλον δεν πρέπει να μας φοβίζει
«Είναι προφανές ότι η ανάπτυξη τέτοιου είδους συστημάτων, τα οποία μάλιστα θα αλληλεπιδρούν με τα λοιπά συστήματα της εταιρείας (ERP, CMR κ.λπ.), κάνουν επιτακτική την ανάγκη, τα στελέχη των οικονομικών τμημάτων να αποκτήσουν μια πολύ πιο σφαιρική και ολοκληρωμένη αντίληψη της λειτουργίας της εταιρείας στο σύνολό της», τονίζει ο Βασίλειος Κωτούλας.

«Θέσεις υψηλής εξειδίκευσης, καθώς και θέσεις που απαιτούν σωματική συμμετοχή, δεν αναμένεται να επηρεαστούν στο άμεσο μέλλον, αλλά η ανάπτυξη αυτοματισμών και η εξοικονόμηση χρόνου θα επηρεάσουν την καθημερινότητα, κυρίως των μεσαίων στελεχών των οικονομικών τμημάτων. Απαιτείται, πλέον, μεγάλη τεχνολογική εξοικείωση, ικανότητα προσαρμογής σε απαιτητικό και γρήγορα μεταβαλλόμενο περιβάλλον και δυνατότητα διαχείρισης μεγάλου όγκου δεδομένων.

Οι εκτιμήσεις είναι ότι η έλευση της ΤΝ θα δημιουργήσει περισσότερες θέσεις από αυτές που θα καταργήσει. Το μέλλον, λοιπόν, δεν πρέπει να μας φοβίζει, μαζί με τις προκλήσεις έρχονται και οι (καινούριες) δυνατότητες», σημειώνει.

Οι CFOs θα πρέπει να έχουν εξοικείωση με την τεχνητή νοημοσύνη
«Ποτέ ξανά ο ρόλος του οικονομικού στελέχους δεν ήταν τόσο απαιτητικός όσο στο σημερινό δυναμικά μεταβαλλόμενο περιβάλλον των αγορών, όπου απαιτείται προσαρμοστικότητα για την εξισορρόπηση των κερδών, με τον παράλληλο περιορισμό του κόστους», μας λέει ο Θάνος Παύλου.

«Επιπλέον, απαιτείται ευελιξία και έξυπνη χρήση της πληροφορίας για ταχείες, αλλά αποτελεσματικές αποφάσεις. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, πρέπει να υιοθετήσουν και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρουν οι σύγχρονες πλατφόρμες δεδομένων και τα προγράμματα ψηφιακού μετασχηματισμού. Πρέπει να ενημερώνονται για τις τάσεις και τις εξελίξεις του ταχέως μεταβαλλόμενου τεχνολογικού τοπίου, ούτως ώστε να μπορούν να προσδιορίσουν τις τρέχουσες κρίσιμες τεχνολογικές απαιτήσεις για τους οργανισμούς τους. Αυτό θα τους επιτρέψει να δημιουργήσουν μια κουλτούρα με γνώμονα την τεχνολογία που θα προσελκύει κορυφαία νέα ταλέντα για την ενίσχυση των ομάδων τους», συνεχίζει.

«Επιπρόσθετα, οι CFOs θα πρέπει να έχουν εξοικείωση με την τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό θα τους προσφέρει την κινητήρια δύναμη για την υλοποίηση του οράματός τους, το οποίο θα οδηγήσει στη βελτίωση της προβλεπτικότητας και της διαχείρισης κινδύνων, στην ενίσχυση της λήψης αποφάσεων μέσω της έξυπνης χρήσης των πληροφοριών, καθώς και στην κατάλληλη διακυβέρνηση και προστασία των δεδομένων», προσθέτει.