Σημαντική ήταν η ενίσχυση του δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα ο οποίος διαμορφώθηκε στις 108,6 μονάδες, έναντι 97,9 μονάδων τον Απρίλιο.

Όπως προκύπτει από την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, πρόκειται για την υψηλότερη επίδοση των τελευταίων 14 μηνών, με το δείκτη να επανέρχεται σε επίπεδα στα οποία κυμαινόταν πριν την πανδημία. Σχεδόν σε όλους τους βασικούς τομείς της οικονομίας οι προσδοκίες βελτιώθηκαν σημαντικά, καθώς η προοπτική της «κανονικότητας» ενισχύθηκε περαιτέρω.

Παράλληλα, βελτιώθηκε σημαντικά η καταναλωτική εμπιστοσύνη, στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 14 μηνών. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ισχυρή ήταν η άνοδος του δείκτη οικονομικού κλίματος συνολικά στην Ευρώπη.

Η άρση των περιορισμών στις μετακινήσεις, η επανεκκίνηση σε σημαντικά τμήματα της οικονομίας, η προοπτική έναρξης της τουριστικής περιόδου, έστω και αν δεν αποτυπώνεται ακόμη στη διεθνή κίνηση, καθώς και η κλιμακούμενη διαδικασία εμβολιασμού, διαμορφώνουν ένα σαφώς θετικότερο γενικό κλίμα στην χώρα, σε σύγκριση με τους προηγούμενους μήνες. Επιπλέον, δημιουργούν προσδοκίες περαιτέρω καλυτέρευσής του στην καλοκαιρινή περίοδο.

Παρόλα αυτά η βελτίωση, όπως υποστηρίζει με το ΙΟΒΕ, δεν σημαίνει και λήξη της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, για τουλάχιστον τέσσερις λόγους. Η ίδια η πανδημία δεν έχει ακόμη πλήρως τιθασευθεί και στην πορεία εξόδου από αυτήν, ο εφησυχασμός και δυσάρεστες εκπλήξεις μπορεί να έχουν υψηλό κόστος. Οι επιπτώσεις της νέας ύφεσης στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και την απασχόληση ακόμα δεν έχουν εκδηλωθεί, αφού πολλές από τις παρεμβάσεις στήριξης συνεχίζονται – το σχετικό κόστος θα φανεί πιο καθαρά σε λίγους μήνες.

Η ανάγκη σταδιακής αναστροφής των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων θέτει την οικονομική πολιτική σε δύσκολα διλήμματα, που θα καθορίσουν τις προοπτικές ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα. Η αποτελεσματική χρησιμοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και άλλων ευρωπαϊκών, δεν θα γίνει αυτόματα και είναι κρίσιμη όχι μόνο για να καλύψουν μέρος του επενδυτικού κενού αλλά και να σηματοδοτήσουν συνολικά την πορεία της οικονομίας. Αναλυτικότερα:

  • στη βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση αμβλύνθηκε αισθητά, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα αποκλιμακώθηκαν και οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες βελτιώθηκαν αισθητά.
  • στις κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή ενισχύθηκαν έντονα, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για την απασχόληση βελτιώθηκαν σημαντικά.
  • στο λιανικό εμπόριο, οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις αμβλύνονται, με το ύψος των αποθεμάτων να παραμένει σε υψηλά για την εποχή επίπεδα, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή των πωλήσεων υποχωρούν.
  • στις υπηρεσίες, οι αρνητικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων και τη ζήτηση υποχωρούν σημαντικά, όμως οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της ζήτησης είναι ακόμα πιο θετικές
  • στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας αμβλύνονται σημαντικά, όπως και οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, ενώ παράλληλα βελτιώνονται οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές και ενισχύεται η πρόθεση για αποταμίευση.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Αισθητή βελτίωση προσδοκιών, λόγω ενίσχυσης παραγγελιών και ζήτησης και βελτίωσης των προβλέψεων για την παραγωγή
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία ενισχύθηκε αισθητά τον Μάιο στις 110,0 (από 99,8 τον Απρίλιο) μονάδες, επίπεδο πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (82,8 μον.). Αυτό το επίπεδο του δείκτη είναι το δεύτερο υψηλότερο από τον Οκτώβριο του 2007. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση αμβλύνθηκε σημαντικά, το ύψος των αποθεμάτων υποχώρησε ελαφρώς, ενώ το ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκε αισθητά.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: Σημαντική βελτίωση των προσδοκιών προερχόμενη αποκλειστικά από τις Ιδιωτικές Κατασκευές
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές ενισχύθηκε περαιτέρω τον Μάιο, στις 125,8 μονάδες (από 111,1 μον. τον Απρίλιο), επίπεδο πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (18,5 μονάδες), που ήταν πλησίον του χαμηλότερου επιπέδου διαχρονικά.

Στους επιμέρους κλάδους, σημειώθηκε βελτίωση στις Ιδιωτικές Κατασκευές, ενώ οι προσδοκίες στα Δημόσια έργα επιδεινώθηκαν ήπια. Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων ενισχύθηκαν αισθητά, ενώ οι ήπια θετικές προβλέψεις για την απασχόληση βελτιώθηκαν έντονα.

ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ: Μικρή υποχώρηση προσδοκιών λόγω απαισιόδοξων προβλέψεων των πωλήσεων το προσεχές τρίμηνο
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο υποχωρεί ήπια τον Μάιο στις 95,2 (από 97,1) μονάδες. Η υποχώρηση είναι αποτέλεσμα της έντονα πτωτικής τάσης σε κάποιους κλάδους, κυρίως στα Πολυκαταστήματα και ηπιότερα στα Τρόφιμα-Ποτά-Καπνός και στα Οχήματα-ανταλλακτικά. Η παρατεταμένη εκπτωτική περίοδος του Μαΐου λειτούργησε θετικά κυρίως για τον κλάδο Υφασμάτων-Ένδυσης- Υπόδησης ο οποίος είχε ιδιαίτερα επιβαρυνθεί το τελευταίο διάστημα.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: Σημαντική βελτίωση στις επιχειρηματικές προσδοκίες, έντονη αισιοδοξία για τη ζήτηση της επόμενης περιόδου
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες παρουσιάζει σημαντική ενίσχυση τον Μάιο και διαμορφώνεται στις 103,6 μονάδες, από 77,3 τον Απρίλιο. Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση υποχωρούν έντονα, όπως και εκείνες για τη ζήτηση, ενώ οι θετικές προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους βελτιώνονται σημαντικά.

Ενίσχυση καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο μέγιστο επίπεδο 14 μηνών, από καλυτέρευση προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας, αλλά και τη δική τους
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης ενισχύθηκε σημαντικά τον Μάιο και διαμορφώθηκε στις – 22,2 (από –34,6) μονάδες, επίπεδο αισθητά υψηλότερο εκείνου πριν ένα χρόνο (-33,0 μονάδες)1. Η βελτίωση των προσδοκιών των νοικοκυριών σημειώθηκε σε μια περίοδο στην οποία επιτράπηκε η μετακίνηση μεταξύ νομών, σταμάτησε η αποστολή sms για οποιαδήποτε μετακίνηση, πραγματοποιήθηκε άνοιγμα της εστίασης και του τουρισμού, ενώ διευρύνθηκε η χρήση των ταχύτερων μέσων ανίχνευσης του ιού, περιορίζοντας την αβεβαιότητα.

Ταυτόχρονα, κλιμακώθηκε η διαδικασία του εμβολιασμού, με επέκτασή του σε περισσότερες ηλικιακές ομάδες και τύπους εμβολίων. Οι παραπάνω εξελίξεις εκτιμάται πως ενίσχυσαν περαιτέρω στα νοικοκυριά τις προσδοκίες επιστροφής στην «κανονικότητα» στους επόμενους μήνες.

Ενώ η άρση των μέτρων και οι εμβολιασμοί κλιμακώνονται σταθερά, η εξέλιξη της πανδημίας δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη και απαιτείται προσοχή από τα νοικοκυριά τους επόμενους μήνες, προκειμένου να συνεχιστεί η βελτίωση των επιδημιολογικών δεδομένων, επιτρέποντας την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και την περαιτέρω βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης.