Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δίνουν τη δική τους «μάχη» μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Στις προκλήσεις του 2022 είναι οι επενδύσεις σε καινοτομία, η ψηφιοποίηση και η πράσινη μετάβαση.
Τις αποκαλούν «ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας» και όχι άδικα. Ο λόγος για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που απασχολούν μέχρι 49 άτομα προσωπικό και καλύπτουν το 99,6% του συνόλου της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας πανδημίας του Covid19, οι μικρές, πολύ μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, μπορεί να έχουν βγει λαβωμένες, όμως αντέχουν και ατενίζουν το μέλλον με ανάμικτα συναισθήματα. Στα θετικά του 2021 κρατάμε τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, με το σχετικό δείκτη να ανεβαίνει κατά 26,2 μονάδες και να διαμορφώνεται στις 46,3 μονάδες, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), παραμένοντας ωστόσο σε χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι προ πανδημίας.
Η έλλειψη ρευστότητας εξακολουθεί να είναι το νούμερο ένα πρόβλημα για τις μικρές επιχειρήσεις, με τις 4 στις 10 να δηλώνουν ότι έχουν ταμειακά διαθέσιμα μόνο για ένα μήνα και μία στις 5 να μην έχει καθόλου ρευστότητα. Τα κυβερνητικά μέτρα για τη στήριξη των επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία απέτρεψαν τα λουκέτα και στήριξαν την απασχόληση, με την πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων να τα αξιολογεί ως θετικά αλλά όχι επαρκή. Η επιστρεπτέα προκαταβολή ήταν το μέτρο με τη μεγαλύτερη δημοτικότητα, αναδεικνύοντας την ανάγκη των μικρών επιχειρήσεων για ρευστότητα. Αισθητά χαμηλότερος είναι ο βαθμός ικανοποίησης των μικρότερων επιχειρήσεων από τα ειδικά μέτρα στήριξης ανά κλάδο, όπως καταγράφεται στην τελευταία έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), σε συνεργασία με την ΜRB, «Σφυγμός του Επιχειρείν 2021». Πάνω από το 53% των μικρών επιχειρήσεων αξιολογεί από λίγο ως καθόλου αποτελεσματικά τα ειδικά μέτρα στήριξης, ποσοστό που προσεγγίζει το 55% για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις. Πιο δυσαρεστημένες όλων είναι οι επιχειρήσεις της μεταποίησης και της εστίασηςφιλοξενίας, κλάδοι στους οποίους κυριαρχούν οι μικρές επιχειρήσεις, με το ποσοστό θετικής αποτίμησης των ειδικών μέτρων στήριξης να μην ξεπερνά το 11% και το 32% αντίστοιχα.
Ορατή, αλλά άνισα κατανεμημένη, ήταν η ανάκαμψη του τζίρου, σε σύγκριση με το τεράστιο πλήγμα που δέχθηκαν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις το 2020. Με βάση την κυλιόμενη εξαμηνιαία έρευνα που διεξάγει η εταιρεία δημοσκοπήσεων Marc για τον αντίκτυπο της πανδημίας στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, για λογαριασμό του ΙΜΕΓΣΕΒΕΕ, μόλις δύο στις δέκα δήλωσαν αύξηση του τζίρου το πρώτο εξάμηνο του 2021, ενώ πάνω από τις μισές (55%) είχαν μείωση, αν και πολύ μικρότερη από το τεράστιο πλήγμα που δέχθηκαν το 2020. Μεσοσταθμικά η μείωση του τζίρου για τις μικρές επιχειρήσεις κινήθηκε στο 16% το πρώτο εξάμηνο του 2021, όταν το 2020 η μείωση ήταν πάνω από 40%. Οι πληθωριστικές πιέσεις και οι ανατιμήσεις σε πρώτες ύλες, ενέργεια και μεταφορικό κόστος αναδεικνύονται σε βασικό παράγοντα ανησυχίας και για το 2022, με τις μικρές επιχειρήσεις να εμφανίζονται πιο ευάλωτες. Σύμφωνα με το «Σφυγμό του Επιχειρείν 2021», πάνω από το 58% των μικρών επιχειρήσεων θεωρεί ότι οι ανατιμήσεις εισροών έχουν ως συνέπεια όχι μόνο την σημαντική αύξηση των κοστολογίων αλλά και των τιμοκαταλόγων της επιχείρησης.
Στις προκλήσεις του 2022 οι επενδύσεις σε καινοτομία, ψηφιοποίηση και πράσινη μετάβαση είναι υψηλά στην ατζέντα και των μικρών επιχειρήσεων, αν και η έλλειψη πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό αποτελεί τροχοπέδη για την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων. Όπως επισημαίνει η έρευνα του ΙΜΕΓΣΕΒΕΕ για τον αντίκτυπο της πανδημίας στις επιχειρήσεις, η καθαρή ροή δανείων το 2020 σε μικρές επιχειρήσεις ήταν μόλις 188 εκ. ευρώ, ένα ελάχιστο τμήμα της τάξης του 0,027% των καθαρών δανείων που χορηγήθηκαν στις υπόλοιπες επιχειρήσεις (6.829 εκ. ευρώ). «Λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το μητρώο της ΕΛΣΤΑΤ, οι ατομικές επιχειρήσεις ήταν πάνω από 1,2 εκ. στην Ελλάδα, αντιλαμβανόμαστε ότι πρακτικά οι μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση», σημειώνουν οι συντάκτες της έκθεσης. Το συμπέρασμα αυτό συνάδει με την έρευνα του ΣΕΒ, σύμφωνα με την οποία η αδυναμία πρόσβασης στη χρηματοδότηση και ο ακριβός τραπεζικός δανεισμός είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο που σχετίζεται με την καθημερινή λειτουργία των πολύ μικρών επιχειρήσεων. Παρά τις δυσκολίες, οι ελληνικές επιχειρήσεις στο σύνολό τους βάζουν ψηλά τον πήχη των προσδοκιών για την ενίσχυση της οικονομίας από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με το 70% να αξιολογεί ότι μπορεί να μας βοηθήσει έμπρακτα στην αντιμετώπιση της κρίσης.
Ως πλέον αναγκαίο μέτρο για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας κρίνεται η διασφάλιση της επιβίωσης των βιώσιμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων από την κρίση της πανδημίας, με τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις να την αξιολογούν ως σημαντικότερη από την προσέλκυση νέων επενδύσεων, στην οποία αντιθέτως δίνουν προτεραιότητα οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.
Σχεδιάζεται «υβριδικός μηχανισμός», για την ενίσχυση των ΜμΕ
Ο υφυπουργός Γιάννης Τσακίρης, ως καθ’ ύλην αρμόδιος για τα προγράμματα στήριξης της επιχειρηματικότητας, αναγνωρίζει την δυσκολία πρόσβασης των μικρών επιχειρήσεων στην τραπεζική χρηματοδότηση. Διευκρινίζει ωστόσο ότι πρόκειται για ένα σύνθετο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί αμφίδρομα. «Πέραν των προβλημάτων σε επίπεδο προσφοράς χρηματοδότησης, υπάρχουν και αδυναμίες από πλευράς της ζήτησης κεφαλαίων, δηλαδή από την πλευρά των ΜμΕ. Για το λόγο αυτό, ο νέος σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των προβλημάτων χρηματοδότησης, ρευστότητας και λειτουργίας των ΜΜΕ έχει ένα συνδυασμό δράσεων προκειμένου τα προβλήματα αυτά να καταστούν, αρχικά, διαχειρίσιμα και εντέλει να ξεπεραστούν», δηλώνει. Για το κομμάτι της ρευστότητας των επιχειρήσεων τονίζει ότι «κεντρικό ρόλο, εκτός βέβαια από τις εμπορικές τράπεζες, έχουν και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία με τα οποία έχουμε εφοδιάσει την αγορά τα τελευταία χρόνια μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Τα εργαλεία αυτά αντεπεξέρχονται πληρέστερα στις ανάγκες των ΜμΕ, συγχρόνως όμως στοχεύουν και στην πλευρά της ζήτησης, μέσα από την υποστήριξη των ΜμΕ σε επίπεδο επιχειρηματικής αναβάθμισης. Με την υιοθέτηση αυτών των χρηματοδοτικών εργαλείων το κράτος αναλαμβάνει ένα σημαντικό μέρος του επενδυτικού κινδύνου/ρίσκου για τη στήριξη επενδυτικών έργων που ο ιδιωτικός τομέας αποφεύγει να στηρίξει με αυστηρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια». Όπως εξηγεί, «στην Ελλάδα τα χρηματοδοτικά εργαλεία αναπτύχθηκαν μέσω εξειδικευμένων φορέων που ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για συνεπένδυση στη δημιουργία ειδικών ανά δράση ταμείων. Σε κάθε περίπτωση, τα χρηματοδοτικά όσο και τα λειτουργικά προβλήματα των ΜΜΕ, μπορούν να λυθούν με τη δημιουργία ενός «υβριδικού» μηχανισμού συνολικής επιχειρηματικής αναδιάρθρωσης και μακροπρόθεσμης ανάπτυξης που βρίσκεται υπό σχεδιασμό» καταλήγει.
Ψηφιοποίηση και ΜμΕ: Το μικρό μέγεθος μπορεί να γίνει πλεονέκτημα
Αισιόδοξος για το ψηφιακό μέλλον των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δηλώνει, μιλώντας στο Finance Pro, ο Μάκης Σαββίδης, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου GRECA και μέλος του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ηλεκτρονικού Εμπορίου. Η τελευταία διετία που χαρακτηρίστηκε από την πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής εξελίξεων και για τις μικρότερες επιχειρήσεις, με υπερδιπλασιασμό των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται και ως eshop, (15.000 έναντι 7.000 το 2019), ενώ άλλες 3.000 επιχειρήσεις που εκτελούν ηλεκτρονικές παραγγελίες μέσα από ψηφιακές πλατφόρμες marketplaces. Ως το 2022 οι πλήρως ψηφιοποιημένες εμπορικές επιχειρήσεις αναμένεται να τριπλασιαστούν, μετά και την ολοκλήρωση του προγράμματος elianiko. «Οι επιχειρήσεις που ψηφιοποιήθηκαν αυτό το διάστημα ήταν κατά κύριο λόγο μικρές και πολύ μικρές, οι οποίες άλλωστε αποτελούν το 97% της εμπορικής δραστηριότητας, ενώ οι μεσαίες και μεγαλύτερες είχαν ψηφιοποιηθεί από το 2015. Εξάλλου η διάρθρωση του εμπορίου στην Ελλάδα αφορά κατά 97% τις πολύ μικρές επιχειρήσεις» σημειώνει ο αντιπρόεδρος του GRECA. Όπως υποστηρίζει, η στροφή σε ένα υβριδικό μοντέλο, που συνδυάζει την ψηφιακή με τη φυσική παρουσία, είναι μονόδρομος για να μπορέσουν οι μικρές επιχειρήσεις να ανταγωνιστούν αποτελεσματικά τις μεγαλύτερες.
Η ψηφιακή μετάβαση των ΜμΕ προχωρά, χρειάζεται όμως και στήριξη από την πολιτεία
Μιλώντας στο Finance Pro για τις προκλήσεις και τις προοπτικές των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ ξεχωρίζει ως τάση του μέλλοντος το «υβριδικό» κατάστημα, με αλληλεπίδραση φυσικής και ψηφιακής παρουσίας.
Ποιες είναι οι νέες τάσεις στις ΜμΕ;
Λόγω της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων στους πολίτες οι συνήθειες και οι ανάγκες των καταναλωτών έχουν αλλάξει, ενώ εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση εμπόρων και πελατών σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος. Η τάση που ταχύτατα κυριαρχεί και στη χώρα μας είναι το «υβριδικό κατάστημα», δηλαδή το φυσικό κατάστημα που βρίσκεται σε συνεχή αλληλεπίδραση και συνεργασία με το ηλεκτρονικό κατάστημα της επιχείρησης. Ιδιαίτερα στις οικογενειακές επιχειρήσεις, η «νέα γενιά» αναλαμβάνει τα ηνία στους τομείς marketing και σε ό,τι έχει σχέση με καινοτομία και τις τεχνολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.
Τι αντίκτυπο άφησε η πανδημία;
Η πανδημία ανέτρεψε τα πάντα, αλλά δεν τα κατέστρεψε. Τα μέτρα στήριξης κατόρθωσαν σε γενικές γραμμές να αποτρέψουν τα λουκέτα και τις απολύσεις. Δεν συγκράτησαν όμως το άνοιγμα της ψαλίδας ανάμεσα στις μεγάλες και ισχυρές εταιρίες του λιανεμπορίου και τις χιλιάδες μικρές και πολύ μικρές εμπορικές επιχειρήσεις. Όταν στα lockdowns τα e-shops των αλυσίδων πολλαπλασίαζαν τις πωλήσεις τους, οι μικροί φυτοζωούσαν με την επιστρεπτέα προκαταβολή ή στην καλύτερη περίπτωση έτρεχαν να στήσουν «κακήν – κακώς» το ηλεκτρονικό τους κατάστημα και τη σελίδα τους στο Facebook. Επιπλέον, ολόκληρος ο κλάδος του λιανεμπορίου υπέστη μία αδικία που, ακόμη δεν έχει διορθωθεί. Δεν έλαβε Πρόγραμμα Στήριξης της Επανεκκίνησης, σε αντίθεση με τους άλλους πληττόμενους κλάδους.
Τι προσδοκείτε από το Σχέδιο Ανάκαμψης;
Το γενικότερο οικονομικό κλίμα θα βελτιωθεί, ενώ αναμένεται μόχλευση σημαντικών ιδιωτικών κεφαλαίων, ιδιαίτερα στους κλάδους τεχνολογίας και υποδομών. Οι πολύ μικροί όμως, ιδιαίτερα στο εμπόριο, δεν έχουν να περιμένουν πολλά από το Ταμείο Ανάκαμψης γιατί δεν πληρούν τα κριτήρια χρηματοδότησης που έχουν τεθεί. Γι αυτό πρέπει η κυβέρνηση να εκμεταλλευθεί κάθε δυνατότητα να διοχετεύσει κονδύλια του ΕΣΠΑ στην αγορά, με τρόπο που θα συμβάλλει γενικότερα στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Η ΕΣΕΕ επιμένει πώς τόσο το Πρόγραμμα για τα OpenMalls, που συνδέεται με τις «έξυπνες πόλεις» της ψηφιακής εποχής, όσο και ο καθορισμός της εμπορικής τουριστικής επιχείρησης μπορούν να τονώσουν την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση στις τοπικές κοινωνίες.
Τι προτείνετε για το χρηματοδότηση των ΜμΕ; Θα βοηθήσει ο νόμος για κίνητρα ανάπτυξης των επιχειρήσεων;
Λίγες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ίσως καταφέρουν να προσδιοριστούν ως «bankable», εφόσον μπορέσουν μέσα από συνέργειες ή συγχωνεύσεις να ισχυροποιηθούν. Σε μια οικονομία όμως, όπως η ελληνική, όπου περισσότερες από το 97% των επιχειρήσεων απασχολούν έως 10 εργαζόμενους, θα πρέπει οι Τράπεζες να γίνουν πιο ελαστικές στα κριτήρια τους και να εξετάζουν όχι μόνο την παρούσα οικονομική κατάσταση των ΜμΕ – πελατών, αλλά και τις προοπτικές τους. Ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας που άντεξε στις πρωτόγνωρες συνθήκες της πανδημίας αξίζει να χρηματοδοτηθεί για να κάνει το «επόμενο βήμα».
Σε ποιο σημείο βρίσκεται ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ;
Η ψηφιακή μετάβαση στο λιανεμπόριο προχωρά, όχι όμως με την ταχύτητα που χρειάζεται για να ωφεληθούν σύντομα από αυτήν οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στην πρόσφατη Black Friday, που είναι event προνομιακό για το e-commerce, συμμετείχε μόνο το 56% των μικρών επιχειρήσεων, και αυτό ήταν η καλύτερη επίδοση από το 2015 που ξεκίνησε ο θεσμός. Στοιχείο που δείχνει την απόσταση που έχουμε να διανύσουμε στον ψηφιακό μετασχηματισμό του λιανεμπορίου. Γι’ αυτό η Πολιτεία πρέπει να σταθεί αρωγός με Προγράμματα χρηματοδότησης τόσο για την έναρξη και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος, όσο και για την αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων εμπόρων και εργαζομένων.
Ψηφιακή προσαρμογή και πράσινη μετάβαση, οι βασικές προκλήσεις
Η αλλαγή μοντέλου διοίκησης είναι απαραίτητο βήμα, ειδικά για τις οικογενειακές επιχειρήσεις, για να μην τις ξεπεράσουν οι εξελίξεις και κινδυνεύσει η βιωσιμότητά τους, τονίζει στο Finance Pro o πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ.
Ποια θεωρείτε τη βασικότερη πρόκληση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις;
Είναι γνωστό πως οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 80% του συνόλου των επιχειρήσεων με τη συντριπτική πλειονότητα αυτών να είναι μικρές και πολύ μικρές. Οι προκλήσεις για το μέλλον, και με την προϋπόθεση ότι θα ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα πολιτικής, είναι κατά βάση δύο. Πρώτον η ψηφιακή προσαρμογή τους σε ένα κόσμο όπου οι ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές διαδραματίζουν όλο και σημαντικότερο ρόλο για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Δεύτερον η προσαρμογή τους στην κατά τα φαινόμενα επιταχυνόμενη πράσινη μετάβαση. Και στις δυο περιπτώσεις είναι πολύ πιθανόν να απαιτείται η αλλαγή του μοντέλου διοίκησης των οικογενειακών επιχειρήσεων ώστε να μην τους ξεπεράσουν οι εξελίξεις θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα τους.
Ήταν επαρκή τα μέτρα στήριξης;
Με βάση τα στοιχεία των ερευνών του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ η πλειονότητα των επιχειρήσεων τη διάρκεια της πανδημίας κατέγραφε συνεχώς μείωση του κύκλου εργασιών περισσότερο του 40%. Επιπλέον 1 στις 5 επιχειρήσεις είχε μηδενική ρευστότητα ενώ περίπου 1 στις 4 είναι υπερχρεωμένη. Τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης συνέβαλαν στο να αποφύγουμε τα μαζικά λουκέτα, χωρίς όμως να αποκαταστήσουν τη βιωσιμότητα ενός πολύ μεγάλου μέρος των επιχειρήσεων. Εάν δεν ληφθούν επιπρόσθετα μέτρα ιδιαίτερα σε σχέση με τις συσσωρευμένες υποχρεώσεις η επιβίωσητων επιχειρήσεων αυτών θα δοκιμαστεί.
Ποιες είναι οι προοπτικές χρηματοδότησης των ΜμΕ από το Ταμείο Ανάκαμψης ή άλλες πηγές οπως τα προγράμματα ΕΣΠΑ;
Διαχρονικά το μεγαλύτερο μέρος των μικρών επιχειρήσεων δεν επιτυγχάνει να διασφαλίσει πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία και άλλες σχετικές χρηματοδοτικές πηγές. Επί αυτής της τάσης, έρχεται να προστεθεί ο σχεδιασμός του Ταμείου Ανάκαμψης. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ως συνέχεια των κατευθύνσεων του «Σχεδίου Πισσαρίδη», έχει σχεδιασθεί με τρόπο που περιορίζει τις χρηματοδοτικές επιλογές των μικρών επιχειρήσεων.
Για παράδειγμα, το δανειακό σκέλος ουσιαστικά εμμέσως «αποκλείει» τη μεγάλη πλειονότητα των μικρών επιχειρήσεων που ήδη έχουν ελλιπή πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία και τραπεζικό δανεισμό. Από την άλλη, στο σκέλος των επιχορηγήσεων, όπου τεχνικά οι μικρές επιχειρήσεις θα μπορούσαν ευχερέστερα να αποκτήσουν πρόσβαση, οι πόροι είναι αρκετά περιορισμένοι ως προς την υποστήριξη τους δεδομένου ότι το σκέλος των επιχορηγήσεων περιλαμβάνει, ως επί το πλείστον, μεγάλα έργα και υποδομές.
Πώς κρίνετε το νομο για τα κίνητρα ανάπτυξης των επιχειρήσεων;
Το νομοσχέδιο για τα «κίνητρα ανάπτυξης επιχειρήσεων» δεν αποτελεί μια ολοκληρωμένη λύση. Οι σχετικές πρωτοβουλίες θα πρέπει να διευρυνθούν και να προσαρμοστούν στη μικρή κλίμακα των επιχειρήσεων με αντίστοιχη αναθεώρηση των ορίων (π.χ. κύκλος εργασιών), ώστε να μπορούν να επωφεληθούν και οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Επιπλέον, οι νομοθετικές πρωτοβουλίες απαιτείται να συνοδευτούν από επιχειρησιακά μέτρα σε εξειδικευμένα επίπεδα προκειμένου να διευκολυνθεί η συνεργατική δραστηριότητα σε επίπεδο μικρών επιχειρήσεων.
Σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ;
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ προχωράει με σχετικά αργά βήματα και με διαφοροποιημένο ρυθμό. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των πολύ μικρών επιχειρήσεων στο ψηφιακό περιβάλλον είναι μια διαδικασία που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από τη διαμόρφωση ενός ευνοϊκού επιχειρηματικού και χρηματοδοτικού περιβάλλοντος, το οποίο θα προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία επιτάχυνσης της συνολικής αναβάθμισης και ψηφιακής προσαρμογής των μικρών επιχειρήσεων.
Η Aegean Consulting στο πλευρό των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων
Για τα εργαλεία χρηματοδότησης των ΜμΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης μιλά στο Finance Pro o Χρήστος Τριανταφυλλόπουλος.
Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί μια πρόκληση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μπορούν να εξασφαλίσουν πόρους που θα συμβάλουν στη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη τους;
Είναι μεγάλη ευκαιρία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επωφεληθούν του ταμείου και να χρηματοδοτηθούν με πολύ ευνοϊκούς όρους με μοναδικό στόχο την ανάπτυξη τους.
Η δημιουργία σωστού μηχανισμού χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις αποτελεί πρωταρχικό σκοπό για την ανάπτυξη τους. Συνδυάζοντάς το με τον νέο αναπτυξιακό νόμο μπορεί να δώσει πολύ μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων.
Με επιτόκια που θα κινηθούν κοντά ή ακόμη και κάτω από το 1% ουσιαστικά μιλάμε για άτοκο δανεισμό. Το ταμείο θα χρηματοδοτήσει από 30% έως 50%, η ίδια συμμετοχή θα κινηθεί από 20% και πάνω, με σκοπό οι τράπεζες να καλύψουν τη διαφορά. Ο στόχος είναι να τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν να δημιουργήσουν μεγαλύτερα και πιο ανταγωνιστικά σχήματα, ψηφιακό μετασχηματισμό, μεγάλη εξωστρέφεια και σίγουρα πράσινη ανάπτυξη.
Ποια εργαλεία χρηματοδότησής υπάρχουν σήμερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις;
Σήμερα υπάρχουν αρκετά χρηματοδοτικά εργαλεία και αναφέρω τα σημαντικότερα:
i. Τραπεζικός δανεισμός που αποτελεί σήμερα τον πιο συνηθισμένο τρόπο χρηματοδότησης, με προϊόντα όπως ΤΕΠΙΧ Ι και ΙΙ καθώς και δανεισμός μέσω του ταμείου εγγυοδοσίας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Εξακολουθούν να λειτουργούν και παλαιότερα προϊόντα όπως πλαφόν επιταγών και κεφάλαια κίνησης με πιο ευνοϊκούς όρους σε σχέση με το παρελθόν.
ii. Επιχειρηματικά Κεφάλαια (Venture Capital), μεσοπρόθεσμες συνήθως επενδύσεις υψηλής απόδοσης και υψηλού κινδύνου με συμμετοχή στα ίδια κεφάλαια αναπτυσσόμενων μη εισηγμένων επιχειρήσεων.
iii. Ιδιώτες επενδυτές (Business Angels), που είναι συνήθως εύποροι ιδιώτες που επιθυμούν να επενδύσουν τα κεφάλαια τους σε νέες επιχειρήσεις αξιοποιώντας γνώση, εμπειρία και δίκτυα από τις ήδη επιτυχημένες επιχειρήσεις τους.
iv. Πρακτόρευση απαιτήσεων (Factoring), που αφορά βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση των τιμολογίων πωλήσεων που εκδίδουν οι επιχειρήσεις με στόχο την άμεση κάλυψη ρευστότητας.
v. Χρηματοδοτική μίσθωση (Leasing), που αφορά χρηματοδότηση εξοπλισμού ή ακινήτων μεσοπρόθεσμα
Κλειδί σε κάθε περίπτωση για την εύρεση σωστής χρηματοδότησης αποτελεί το σωστό business plan.
Οι σωστές επιλογές μιας μικρομεσαίας επιχείρησης συμβάλουν στη μείωση των ρίσκων που υπάρχουν;
Ξεκινώντας αντίστροφα, οι λάθος επιλογές των μικρομεσαίων επιχειρήσεων οδηγούν με απόλυτη βεβαιότητα στη μεγιστοποίηση του ρίσκου και σε μεγάλα αδιέξοδα. Για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις η σωστή επιλογή προσωπικού και εξωτερικών συνεργατών, η εύρεση σωστής χρηματοδότησης, η επιλογή σωστού πληροφοριακού συστήματος και οι σωστές επιλογές ανάπτυξης μειώνουν σημαντικά το ρίσκο και αυξάνουν την κερδοφορία και την ρευστότητα.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρέπει να ακολουθήσουν σωστό σχεδιασμό του επιχειρηματικού τους πλάνου ώστε να αποφύγουν τις δυσάρεστες εξελίξεις.
Ζούμε στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού. Πόσο σημαντική είναι η επιλογή του κατάλληλου λογισμικού για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις;
Η ανάπτυξη πολύ επιτυχημένων λογισμικών από την Ελληνική αλλά και τη διεθνή αγορά μπορεί να δώσει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μεγάλη ώθηση στο να μπορέσουν να ανταγωνιστούν μεγαλύτερες επιχειρήσεις με πολύ χαμηλό κόστος.
Η λειτουργία μιας επιχείρησης χωρίς την αξιοποίηση του σωστού λογισμικού οδηγεί σε πολύ φτωχά αποτελέσματα από πλευράς πωλήσεων, ανάπτυξης αλλά και οικονομικής διαχείρισης.
Αξιοποιώντας πλήρως το λογισμικό μπορούμε να πετύχουμε άριστη οικονομική διαχείριση, έλεγχο κόστους και πωλήσεων, έλεγχο και αξιοποίηση των αποθεμάτων καθώς και έγκαιρη είσπραξη απαιτήσεων. Με την εφαρμογή του myDATA από το υπουργείο είναι πλέον μονόδρομος η αξιοποίηση του λογισμικού.