Οι επιχειρήσεις έχουν μπει δυναμικά στο πεδίο του ψηφιακού μετασχηματισμού καθώς μια στις τρεις ελληνικές επιχειρήσεις θεωρούν πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός τους είναι ένα στρατηγικό βήμα για την αναβάθμιση τους. Μια στις δυο επιχειρήσεις υλοποιεί καινοτομίες χρησιμοποιώντας ψηφιακές τεχνολογίες.
Το 1/3 των ελληνικών επιχειρήσεων διαθέτει τις εσωτερικές ικανότητες, υποδομές και προσωπικό, για την ανάπτυξη ψηφιακών τεχνολογιών.
Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν από την μελέτη, «Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός των ελληνικών επιχειρήσεων 2016-2018» του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ). Η υιοθέτηση πρωτοπόρων τεχνολογιών είναι ακόμα περιορισμένη, ωστόσο πολλές επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται τη σημασία τεχνολογιών όπως το διαδίκτυο των πραγμάτων, οι τεχνολογίες ανάλυσης μαζικών δεδομένων, το υπολογιστικό νέφος, για τη μελλοντική τους ανάπτυξη.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της επίσημης στατιστικής Έρευνας για την Καινοτομία στις Ελληνικές Επιχειρήσεις για την περίοδο 2016-2018, που υλοποίησε το ΕΚΤ και αφορά 12.213 επιχειρήσεις με δέκα απασχολούμενους και άνω, σε διάφορους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας.
Αναλυτικότερα, το 33,5% των επιχειρήσεων της χώρας θεωρεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως πολύ σημαντική στρατηγική ανάπτυξης.
Η έμφαση στην ψηφιακή τεχνολογία για τη βελτίωση και ανάπτυξη αγαθών και υπηρεσιών θεωρείται η σημαντικότερη στρατηγική για την ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων, με ποσοστό 34,5%. Ακολουθεί η στρατηγική αναδιοργάνωσης των διαδικασιών της επιχείρησης με ψηφιακές τεχνολογίες, με ποσοστό 30,7%.
Το 27% των επιχειρήσεων θεωρεί πολύ σημαντική στρατηγική την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων του προσωπικού. Σημαντική είναι η διαφορά μεταξύ μεγάλων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην αξιολόγηση της στρατηγικής αυτής.
Το 47% των εγχώριων επιχειρήσεων έχει χρησιμοποιήσει ψηφιακές τεχνολογίες για την ανάπτυξη καινοτομιών σε επιχειρησιακές διαδικασίες, ενώ το 32,7% των επιχειρήσεων της χώρας ανέπτυξε ψηφιακές τεχνολογίες χρησιμοποιώντας αποκλειστικά εσωτερικούς πόρους ή σε συνεργασία με άλλες επιχειρήσεις ή φορείς με τη συμμετοχή προσωπικού της επιχείρησης εξειδικευμένου σε ψηφιακές τεχνολογίες.
Το 14,3% των επιχειρήσεων προχώρησε στην προμήθεια ψηφιακών τεχνολογιών, οι οποίες αναπτύχθηκαν από άλλους φορείς.
Οι τεχνολογίες Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT) θεωρούνται πολύ σημαντικές τεχνολογίες, με ποσοστό 20,4% για τις καινοτόμες επιχειρήσεις, 9,2% για τις επιχειρήσεις που δεν καινοτόμησαν και 15,9% για το σύνολο των επιχειρήσεων. Η δεύτερη πιο σημαντική τεχνολογία θεωρείται η Ανάλυση Μεγάλων Δεδομένων (Big Data Analytics), με ποσοστό 17,8%, 7,7% και 13,8% για τις καινοτόμες επιχειρήσεις, τις μη-καινοτόμες και για το σύνολο των επιχειρήσεων αντίστοιχα. Ακολουθούν, με μικρότερα ποσοστά: Υπολογιστικό Νέφος, Αυτοματισμοί και Ρομποτική, Τεχνολογίες Αλυσίδας Συναλλαγών (Blockchain), Τεχνητή Νοημοσύνη και Τρισδιάστατη Εκτύπωση.
O ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων έχει ήδη ξεκινήσει
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ένα από τα βασικά ζητούμενα της σύγχρονης εποχής για τον κόσμο των επιχειρήσεων. Μία στις τρεις ελληνικές επιχειρήσεις, όπως μας λέει η διευθύντρια του ΕΚΤ Εύη Σαχίνη, εντάσσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό στον κεντρικό της στρατηγικό σχεδιασμό, και μία στις δύο καινοτομεί χρησιμοποιώντας ψηφιακές τεχνολογίες.
Η πρόσφατη επίσημη στατιστική έρευνα για την καινοτομία στις επιχειρήσεις που διενεργήθηκε το 2019 από το ΕΚΤ αφορούσε 12.213 επιχειρήσεις με περισσότερους από 10 απασχολούμενους, σε όλη την Ελλάδα. Η συγκεκριμένη έρευνα πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια, σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις αρμόδιες στατιστικές αρχές, όπως το ΕΚΤ, και αποτυπώνει τις καινοτομικές επιδόσεις των επιχειρήσεων. Στη χώρα μας, το ποσοστό των επιχειρήσεων που καινοτομούν βρίσκεται σε ανοδική πορεία από το 2010. Η βελτίωση αυτή αφορά τόσο τη Βιομηχανία όσο και τις Υπηρεσίες. Ακόμα, ανοδική πορεία, και μάλιστα με συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό έχει το ποσοστό των επιχειρήσεων με καινοτομία προϊόντων. Τέλος, ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι 1 στις 5 επιχειρήσεις προχώρησε σε στρατηγικές συνεργασίες με άλλες επιχειρήσεις για την ανάπτυξη καινοτομικών δραστηριοτήτων.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της έρευνας επιδιώξαμε να διερευνήσουμε και μία σειρά από ζητήματα που αφορούν τις στρατηγικές και τις πρακτικές που συνδέονται άμεσα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό αυτών των επιχειρήσεων. Στο δικτυακό τόπο του ΕΚΤ, https://metrics.ekt.gr/publications-ekt, έχουμε δημοσιεύσει την πρώτη σχετική ανάλυση της πορείας του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, καθώς και πλήθος άλλων σχετικών μελετών και αναλύσεων.
Θέλω να σημειώσω ότι τα δεδομένα που συγκεντρώνουμε, οι δείκτες που παράγουμε, οι εκδόσεις που δημοσιεύουμε είναι μια πληροφοριακή εισροή με αξία για την άσκηση δημόσιων αναπτυξιακών πολιτικών και ενδυναμώνει το δημόσιο διάλογο για τα σχετικά θέματα. Ο ρόλος μας είναι να υποστηρίζουμε με στοιχεία τις δημόσιες πολιτικές. Ιδιαίτερα τώρα που βρισκόμαστε στη φάση οριστικοποίησης της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης για την περίοδο 2021-2027, που προσδιορίζονται οι δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού συνιστά ένα από τα βασικά κείμενα στρατηγικής της χώρας».
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι βασικό ζητούμενο της νέας εποχής
«Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι βασικό ζητούμενο. Το δείχνουν οι διεθνείς μελέτες και αναλύσεις και ακόμα περισσότερο οι εμπειρίες που βιώνουμε όλοι ως πολίτες την περίοδο αυτή. Το ΕΚΤ είναι ένας οργανισμός με ψηφιακή μνήμη και ιστορία. Γνωρίζουμε και κατανοούμε τις πολυάριθμες διαστάσεις, τις ευκαιρίες και τις δυσκολίες που ενέχει η συνεχής διαδικασία του ψηφιακού μετασχηματισμού επιχειρήσεων και οργανισμών. Ήδη, όπως ανέφερα, στο ΕΚΤ έχουμε ξεκινήσει να συλλέγουμε συστηματικά στοιχεία και να παρακολουθούμε τον βαθμό που οι ελληνικές επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται και ανταποκρίνονται στις προκλήσεις των νέων ψηφιακών τεχνολογιών».
Πανδημία και επιχειρήσεις
«Οι ιδιαίτερες συνθήκες στις οποίες κλήθηκαν να λειτουργήσουν οι επιχειρήσεις, σε παγκόσμιο επίπεδο, όχι μόνο στην Ελλάδα, τις οδήγησε στον επαναπροσδιορισμό της ροής των εργασιών τους. Για παράδειγμα, σε έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί από διάφορους φορείς καθώς και σε σχετική έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διεξάγεται αυτήν την περίοδο, καταγράφονται σοβαρά προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού των επιχειρήσεων.
Ένας από τους τρόπους αντιμετώπισης μεγάλου μέρους αυτών των προβλημάτων είναι ακριβώς η εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που παρέχουν οι ψηφιακές τεχνολογίες».
Η επίδραση της πανδημίας COVID-19 στον ψηφιακό προσανατολισμό των
επιχειρήσεων
«Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη και τα αποτελέσματά της θα δημοσιευθούν σύντομα. Με την έρευνα αυτή στόχος μας είναι να αποτυπώσουμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην πανδημία οι δυναμικές ελληνικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις που επενδύουν σε Έρευνα και Ανάπτυξη, και να καταγράψουμε τις στρατηγικές που υιοθετούν, και τις ψηφιακές τεχνολογίες και πρακτικές που χρησιμοποιούν για να ανταπεξέλθουν. Εστιάζουμε σε όλους τους τομείς λειτουργίας των επιχειρήσεων όπως η επικοινωνία με τους προμηθευτές και τους πελάτες, η διεκπεραίωση λογιστικών και διοικητικών λειτουργιών, η οργάνωση εργασίας, η διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, η οργάνωση διαδικασιών και εξωτερικών σχέσεων. Στόχος μας είναι ακόμα να εξετάσουμε αν κάποιες από τις ψηφιακές διαδικασίες και πρακτικές που υιοθετήθηκαν αναγκαστικά, τελικά αποδείχθηκαν σημαντικές και θα παραμείνουν και μετά το τέλος της πανδημίας, σηματοδοτώντας έναν συνεχή προσανατολισμό προς μια περισσότερο ψηφιακή επιχείρηση».
Επιχειρήσεις και ψηφιακός μετασχηματισμός
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων στη χώρα μας έχει ήδη ξεκινήσει. Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, μία στις τρεις ελληνικές επιχειρήσεις εντάσσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό στον κεντρικό της στρατηγικό σχεδιασμό, και μία στις δύο καινοτομεί χρησιμοποιώντας ψηφιακές τεχνολογίες.
Πιστεύω ότι τα οφέλη από αυτή την τάση δεν είναι μόνο οικονομικά. Η μετάβαση σε μια ψηφιακή οικονομία συνδέεται συνολικά με την εξασφάλιση της ευημερίας των πολιτών σε μια εξελιγμένη ψηφιακά κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς. Σήμερα, που το μέλλον είναι ψηφιακό, οι ελληνικές επιχειρήσεις φαίνεται να κατανοούν την ανάγκη του ψηφιακού μετασχηματισμού και να προχωρούν προς αυτή την κατεύθυνση».
Η συμβολή του ψηφιακού μετασχηματισμού στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων
«Με βάση τα στοιχεία από την πρόσφατη έρευνα για την καινοτομία στις επιχειρήσεις, το 42% των καινοτόμων και το 20% των μη καινοτόμων επιχειρήσεων θεωρεί πως ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός είναι μια πολύ σημαντική στρατηγική ανάπτυξης. Μάλιστα, η έμφαση στην ψηφιακή τεχνολογία για τη βελτίωση και ανάπτυξη αγαθών και υπηρεσιών θεωρείται ως η σημαντικότερη στρατηγική των επιχειρήσεων για την ψηφιακή τους αναβάθμιση».
Ψηφιακός Μετασχηματισμός και καινοτομία
«Η σχέση μεταξύ των δύο εννοιών είναι μεγάλη. Θεωρητικά, ο ψηφιακός μετασχηματισμός ευνοεί την καινοτομική διαδικασία ενώ η τελευταία δημιουργεί το κατάλληλο πλαίσιο για τον διαρκή μετασχηματισμό. Αυτό το βλέπουμε να ισχύει και πραγματολογικά, αφού τα ευρήματα από την πρόσφατη έρευνα για την καινοτομία στις επιχειρήσεις δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις που καινοτομούν σε επιχειρησιακές διαδικασίες, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, χρησιμοποιούν ψηφιακές τεχνολογίες. Ιδιαίτερη σημασία έχει ότι το 1/3 των ελληνικών επιχειρήσεων διαθέτει τις εσωτερικές ικανότητες, υποδομές και προσωπικό, για την ανάπτυξη ψηφιακών τεχνολογιών. Η υιοθέτηση πρωτοπόρων τεχνολογιών είναι ακόμα περιορισμένη, ωστόσο πολλές επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται τη σημασία τεχνολογιών όπως το διαδίκτυο των πραγμάτων, τις τεχνολογίες ανάλυσης μαζικών δεδομένων και το υπολογιστικό νέφος, για τη μελλοντική τους ανάπτυξη».