Η υγειονομική κρίση άλλαξε άρδην το τοπίο, επιτάχυνε τις τεχνολογικές επενδύσεις της ΑΒ και δημιούργησε νέα δεδομένα στον κλάδο. Όπως μας λέει ο κύριος Σοφοκλής Γιαννακού, το συνεχώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον επιβάλλει έναν διαφορετικό και πολύ απαιτητ ικό ρόλο της οικονομικής διεύθυνσης.
Το 2020 ήταν μια διαφορετική χρονιά για τις επιχειρήσεις. Πως ανταπεξήλθατε στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η υγειονομική κρίση;
Νομίζω ότι όλοι γνωρίζουμε ότι στην έναρξη της κρίσης δημιουργήθηκε ένα μεγάλο σοκ στους πελάτες μας – όπως και στο σύνολο των καταναλωτών – την εφοδιαστική αλυσίδα αλλά και τους εργαζόμενους μας. Όλοι προσπαθήσαμε να καταλάβουμε αρχικά τι σημαίνει αυτή η νέα εποχή “απαγορεύσεων» αλλά και τη «βίαιη» εισαγωγή του προθήματος «τηλέ» στη ζωή μας (τηλεργασία, τηλεκπαίδευση, τηλεγενέθλια και μόνο… τηλεόραση).
Η ΑΒ προσάρμοσε επιτυχώς – από την πρώτη κιόλας εβδομάδα της εμφάνισης της πανδημίας- όλες τις επιχειρησιακές της λειτουργίες, ενώ εφάρμοσε πρώτη επιπλέον υγειονομικά πρωτόκολλα για την προστασία τόσο των πελατών, όσο και των εργαζομένων μας. Κληθήκαμε αιφνιδιαστικά να ανταποκριθούμε στο φόβο της πανδημίας τόσο των πελατών όσο και των εργαζομένων μας.
Πρώτο μας μέλημα ήταν και παραμένει καθημερινά η προστασία της υγείας όλων. Η κινητοποίησή μας ήταν άμεση και προσδιορίσαμε, με βάση διεθνή βέλτιστη πρακτική, τις κατάλληλες διαδικασίες και πρωτόκολλα ασφαλείας: απολύμανση καροτσιών, εγκατάσταση τζαμιών, μέτρα προσωπικής υγιεινής και αποστάσεων, μάσκες, εξαερισμός και φίλτρα αέρα κτλ. Για το σκοπό αυτό προχωρήσαμε σε προσλήψεις και εκπαίδευση προσωπικού άμεσα, όπως και σε στρατηγικές συνεργασίες.
Το δεύτερο θέμα που μας απασχόλησε αμέσως ήταν να έχουμε πληρότητα προϊόντων στα καταστήματά μας. Η ΑΒ ανταποκρίθηκε επιτυχώς στην ανάγκη των πελατών της να γνωρίζουν εν μέσω πανδημίας την προέλευση των προϊόντων που αγοράζουν (υγιεινή, εντοπιότητα, αειφόρο ανάπτυξη).
Η ΑΒ έχει εγγεγραμμένα στο DNA της τα στοιχεία της καινοτομίας και προσαρμοστικότητας στις ανάγκες των πελατών από τον ιδρυτή της και μέχρι σήμερα. Χρησιμοποιήσαμε αυτά τα στοιχεία δημιουργικά και με επίκεντρο τον Άνθρωπο, ώστε να διατηρήσουμε σε σταθερή λειτουργία την εφοδιαστική μας αλυσίδα, να προσαρμόσουμε το μίγμα των προσφερόμενων προϊόντων κατάλληλα και να προσφέρουμε ακόμα περισσότερα Ελληνικά προϊόντα, πολεμώντας τον κίνδυνο των ελλείψεων.
Το τρίτο θέμα που μας απασχόλησε ήταν φυσικά η εξυπηρέτηση των πελατών μας και στο σπίτι. Η AB είχε πιστέψει και επενδύσει πάνω από 10 εκατομμύρια ευρώ στο ηλεκτρονικό εμπόριο (eShop www.ab.gr) κάτι που αποδείχτηκε μία σωστή στρατηγική και την κατέστησε ηγέτη στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Μέσα στην πανδημία οι άνθρωποί μας εργάστηκαν σκληρά και με αντίπαλο το χρόνο και μέσα σε μερικούς μήνες:
- Θέσαμε σε λειτουργία το πρώτο Home Shop Center (dark store) στην Αττική.
- Δημιουργήσαμε υπηρεσία παραλαβής από το κατάστημα («AB Collect»).
- Προσφέραμε με “delivery.gr” αγορές σε δύο ώρες στην πόρτα των πελατών μας.
Θα ήθελα να κλείσω με ένα θέμα που στην ΑΒ θεωρούμε ότι είχαμε ευθύνη να δράσουμε, δηλαδή την τοπική κοινωνία και τους εργαζομένους μας. Θα μπορούσα να αναφερθώ σε πολλές ενέργειες που έγιναν κατά τη διάρκεια του 2020, αλλά θα ήθελα να μείνω στο ότι προσφέραμε μέσα από δωρεές περισσότερα από € 2 εκ. σε χορηγίες προς πρωτοβουλίες υγείας και προστασίας αδύναμων εισοδηματικά ομάδων, προσφέρθηκαν τρόφιμα σε Τράπεζες Τροφίμων, Δήμους και Κοινότητες σε όλη την Ελλάδα, ενώ για τους δικούς μας ανθρώπους, τους δικούς μας «ήρωες» που υποστήριξαν όλες τις ανωτέρω προσπάθειες και τους πελάτες μας, προσφέραμε περισσότερα από € 3 εκατ. ευρώ σε πρόσθετες αμοιβές.
Η πανδημία ανέδειξε την τεχνολογία σε βασική συνιστώσα της καθημερινότητας μας. Πως αντιμετωπίζετε ως εταιρεία τα νέα δεδομένα;
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να αναφερθώ στο νέο μοντέλο με την εξ’ αποστάσεως εργασία (teleworking). Η πανδημία μας ανάγκασε να ενεργοποιήσουμε ένα πλάνο διαχείρισης κρίσεων και για την προστασία και την ασφάλεια των εργαζομένων μας να επιβάλουμε μέτρα προστασίας με βάση τις οδηγίες ασφάλειας και τις διατάξεις του νόμου. Από την πρώτη ημέρα της πανδημίας και με δική μας πρωτοβουλία προμηθεύσαμε με τον κατάλληλο εξοπλισμό τους εργαζομένους μας για εργασία από το σπίτι (σλόγκαν της χρονιάς «you are on mute”!).
Η θέληση των ανθρώπων μας αλλά κυρίως η ικανότητά τους να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα ήταν τόσο ισχυρή, που θεωρώ ότι τους αξίζει ένα μεγάλο μπράβο για όλα όσα έκαναν και κάνουν υπό πρωτόγνωρες συνθήκες.
Η ανάγκη όμως που προέκυψε με την κρίση και ουσιαστικά επέβαλλε τη λειτουργία ενός νέου επιχειρησιακού μοντέλου είναι αυτή της πολύπλευρης αγοραστικής εμπειρίας (“omnichannel”) η οποία ενσωματώνει πολλές επιλογές προς τους πελάτες μας (π.χ. On-line, φυσικό κατάστημα, τηλέφωνο, application στο κινητό τους κτλ.).
’Έτσι, επιταχύναμε τεχνολογικές επενδύσεις που είχαμε ήδη προγραμματίσει και οι οποίες περιλαμβάνουν την υλοποίηση ηλεκτρονικού συστήματος καταμέτρησης πελατών εντός των φυσικών καταστημάτων μας, την υλοποίηση συστήματος αναμονής και ειδοποίησης στο κινητό για τα διάφορα τμήματα εξυπηρέτησης εντός του καταστήματος (βλ. κρεοπωλείο, κ.α.), την υλοποίηση ηλεκτρονικής σηματοδότησης τιμών με σκοπό την αποφυγή συνωστισμού προσωπικού μέσα στο κατάστημα, αλλά κυρίως την υλοποίηση νέων εφαρμογών προσωποποιημένης πληροφόρησης και προσφορών, τα οποία συνεχώς αναπτύσσουμε. Σύντομα νομίζω ότι θα εκπλήξουμε ευχάριστα τους πελάτες μας και με επιπλέον τεχνολογικές καινοτομίες που όμως… δε θα σας αποκαλύψω ακόμα!
Ο πελάτης της ΑΒ έχει υψηλές απαιτήσεις. Είμαστε εδώ για να προσφέρουμε μια μοναδική φυσική και ψηφιακή εμπειρία σε όλους αλλά και σε καθέναν ξεχωριστά!
Πώς διαμορφώθηκαν τα οικονομικά αποτελέσματα για την ΑΒ το 2020; Υπήρξαν αποκλίσεις σε σχέση με τις προβλέψεις σας;
Αναμφίβολα το 2020 ήταν μία χρονιά που δεν θα μπορούσε να προβλέψει κανείς με οποιοδήποτε μοντέλο μακροοικονομικής ανάλυσης. Ο κλάδος μας κλήθηκε να διαδραματίσει ένα σημαντικό κοινωνικό ρόλο.
Τα οικονομικά αποτελέσματα της ΑΒ για το 2020 μας επέτρεψαν να προχωρήσουμε σε υλοποίηση ενός αρκετά μεγάλου επενδυτικού προγράμματος ύψους περίπου 60 εκατομμυρίων ευρώ με ταυτόχρονη αύξηση των θέσεων εργασίας, ανοίγοντας πολλά νέα καταστήματα, επενδύοντας στο ηλεκτρονικό εμπόριο και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.
Αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε στήριξη προμηθευτών μας που αντιμετώπισαν σημαντικά προβλήματα ταμειακής ρευστότητας, ενώ στηρίξαμε έμπρακτα την κοινωνία μέσα από δωρεές τροφίμων σε ευπαθείς ομάδες αλλά και χρηματικών δωρεών.
Σε αυτό το σημείο θέλω να τονίσω ότι αξίζει ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στους περίπου 15.000 εργαζόμενους μας, που με μεγάλη προσπάθεια και κάτω από εξαιρετικά δύσκολα συνθήκες εργασίας, κατόρθωσαν να είναι πάντα δίπλα στους πελάτες μας αλλά και τους συναδέλφους τους. Και θέλω επίσης να πω και ένα μεγάλο «μπράβο» σε όλους τους εργαζόμενους στον κλάδο μας, όπως επίσης – πρωτίστως – και στους εργαζόμενους στις υπηρεσίες υγείας για την προσφορά τους τη χρονιά αυτή.
Στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται ποιος πιστεύετε πως πρέπει να είναι ο ρόλος της οικονομικής διεύθυνσης;
Ο ρόλος της Οικονομικής Διεύθυνσης έχει μεταβληθεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, το πλαίσιο αλλαγών που περιέγραψα παραπάνω αλλά και η γενικότερη αλλαγή στην παγκόσμια οικονομία, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η μεταβολή αρκετών παραδοσιακών επιχειρησιακών δομών, ενισχύει ακόμα περισσότερο την ανάγκη προσαρμογής των ικανοτήτων και των προσωπικών στόχων ανάπτυξης όλων των Finance professionals του μέλλοντος.
Βασικός ρόλος του στελέχους finance του μέλλοντος είναι να αποτελεί έναν επιχειρηματικό εταίρο. Έναν Proactive Business Partner. Οι επιχειρησιακές λειτουργίες καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον (COVID19, ιό 2000, ευρώ, κρίση, capital controls κτλ). Είμαστε μαθημένοι να προσαρμοζόμαστε.
Ο ρόλος, όμως, της Οικονομικής Διεύθυνσης, εξαιτίας όλων αυτών των κρίσεων, δεν είναι απλά να καταγράψει την ιστορία. Ο ρόλος της είναι να μπορέσει να προβλέψει τις ανάγκες, να προσαρμόσει συστήματα και διαδικασίες, να προσαρμόσει τις αναλύσεις της προκαταβολικά, έτσι ώστε να δώσει «μασημένη τροφή» για λήψη επιχειρηματικών που θα δημιουργήσουν αξία. Το Finance δημιουργεί αξία. Όποιος απλά αναλύει το παρελθόν, έχει ήδη ξεπεραστεί από το μέλλον.
Μία κρίση δεν προβλέπεται εύκολα. Ο Finance Professional όμως πρέπει να έχει εκείνο το agility και digital skills που θα μπορεί να προσαρμόσει διαδικασίες, χρηματοδότηση, στρατηγικό πλάνο και οικονομική επίδραση με τέτοιο τρόπο που θα προστατέψει τη δημιουργία αξία για τους μετόχους, εκμεταλλευόμενος τις όποιες ευκαιρίες παρουσιάζονται από το μεταλλασσόμενο περιβάλλον (κρίση, τεχνολογία, φορολογία, αλλαγή προτιμήσεων πελατών, αλλαγή επιχειρησιακών μοντέλων κτλ.).
Το Finance πρέπει να οδηγεί και να προκαλεί (challenge) το business με την κατάλληλη δημιουργία πληροφορίας, βασισμένη σε κατάλληλα δεδομένα. Να προκαλεί αλλά και να υποστηρίζει την αλλαγή.
Για να μπορέσει η ομάδα της Οικονομικής Διεύθυνσης να το πετύχει αυτό, πρέπει να έχει την κατάλληλη εκπαίδευση σε τεχνολογία (digitize vs digitalize), να μπορεί να διαχειρίζεται μεγάλους όγκους δεδομένων και να χρησιμοποιεί predictive analytics, αντί απλά να παράγει reports που γίνονται classified σε ένα folder.
Περνάμε σε self service reporting όπου ο Finance professional του μέλλοντος παίρνει τις βασικές γνώσεις λογιστικής, φορολογίας, ελέγχου και χρηματοοικονομικής διοίκησης και προχωράει ώστε να γίνει ο σύγχρονος Data Analyst.
Οι προκλήσεις μπροστά μας είναι τόσες πολλές, σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο οικονομικό και επιχειρησιακό περιβάλλον, με ταχείες και ραγδαίες αλλαγές στην τεχνολογία και μεταβολές στις κοινωνικές και οικονομικές δομές. Πλέον, λοιπόν, απαιτείται η συνεχής αναβάθμιση των δεξιοτήτων μας, η άμεση προσαρμογή στην τεχνολογία και η διαρκής εκπαίδευση και αναβάθμιση των στελεχών μας σε νέους τρόπους λειτουργίας, διαχείρισης και εν τέλει… δημιουργίας αξίας.